Poelen voor bedreigde amfibieën in Overijssel

Stichting RAVON
22-SEP-2021 - Poelen zijn het belangrijkste onderdeel van het leefgebied van bedreigde amfibieën zoals de kamsalamander en boomkikker. Maar hun leefgebieden staan onder druk, ook in Overijssel. Door de aanleg van nieuwe poelen, het onderhoud van bestaande poelen en ontwikkeling van landhabitat rond de poelen werken we aan het behoud van deze soorten. Vanaf dit najaar gaat daarvoor de schop in de grond.

Met veel amfibieënsoorten gaat het slecht: acht van de zestien soorten in ons land zijn bedreigd. In Overijssel zet de provincie zich in om kwetsbare soorten (pdf; 583 KB) te behouden. Dit zijn bijvoorbeeld de kamsalamander, boomkikker en knoflookpad. Deze soorten leven in gebieden waar zowel goede wateren zijn voor de voortplanting als ook geschikt land daar omheen. Mooi begroeide poelen met ondiepe oevers, niet te voedselrijk, zonnig gelegen en zonder vissen, dat is wat deze soorten wensen. Daaromheen moet dan geen strak en droog landschap liggen, maar structuurrijke overgangen tussen kruidenrijk grasland, struweel en bos. De knoflookpad houdt heel specifiek van een vergraafbare bodem, waar hij een halve meter in kan verdwijnen. Boomkikkers zijn gebaat bij een groen netwerk van braamstruwelen, waar ze op de blaadjes graag zonnen.

Knoflookpad

Onderhoud het oude, waar nodig wat nieuws

Het gaat slecht met deze soorten omdat ons landschap veranderd is. Net als in de rest van ons land, heeft dit in Overijssel de bekende oorzaken: schaalvergroting in het bodemgebruik, versnippering en verdroging. Veel poelen zijn verdwenen, houtwallen opgeruimd. De poelen die er zijn, worden vaak niet goed beheerd om ze geschikt te houden. In drie Overijsselse kerngebieden van de aandachtsoorten (rond Oldenzaal, Dalfsen en Diepenheim) werken Landschap Overijssel en RAVON samen aan het herstel. Het doel is om bij tientallen poelen het achterstallig beheer weg te werken en nieuwe poelen aan te leggen. Door aanplant van houtwallen wordt ook het landhabitat verbeterd. 

Boomkikker

Schop in de grond

Voor de uitvoering van dit werk heeft de provincie een subsidie beschikbaar gesteld. In overleg met particulieren, landgoedeigenaren en terreinbeheerders zijn geschikte locaties geselecteerd. De maatregelen worden genomen binnen de bestaande leefgebieden van de aandachtsoorten, zodat deze er optimaal van profiteren. Vanaf het najaar 2021 starten de werkzaamheden.

Het project wordt mede mogelijk gemaakt door provincie Overijssel en het Prins Bernhard Cultuurfonds.

Tekst: Frank Spikmans, RAVON & Mark Zekhuis, Landschap Overijssel
Foto’s: Mark Zekhuis