Fylogenetische stambomen: is door de bomen het bos nog zichtbaar?

Nederlandse Mycologische Vereniging
25-MEI-2022 - Fylogenetische stambomen vormen een hulpmiddel in het weergeven, bestuderen en leren begrijpen van verwantschappen tussen soorten organismen. In het verleden werden mycologische stambomen samengesteld op basis van de morfologie en ecologie van paddenstoelen en schimmels. Sinds enkele decennia worden stambomen vooral op basis van DNA-kenmerken gemaakt.

Fylogenetische stamboom

In de online lezing van 30 mei zal Quincy Holzapfel op een laagdrempelige manier nader op deze onderwerpen ingaan. Fylogenetische stambomen geven de evolutionaire verwantschappen tussen soorten weer. Ze zijn een bijzonder nuttig hulpmiddel in het weergeven, bestuderen en leren begrijpen van deze verwantschappen. Waar fylogenetische bomen vroeger op ecologie en morfologie werden gebaseerd, worden deze sinds enkele decennia vooral op basis van DNA-sequenties gemaakt. Dit is een ware revolutie in de evolutiebiologie en taxonomie gebleken. Hierdoor worden takken aan de Tree of Life echter in een recordtempo gesnoeid, door elkaar geschud en heen en weer geschoven. Ook in de mycologie is hier niet aan te ontkomen, waardoor (paddenstoel)soorten en hun wetenschappelijke namen frequent op de schop gaan.

Het is vaak niet eenvoudig om te begrijpen hoe men fylogenetische bomen moet aflezen. Wat voor informatie kan een fylogenetische boom ons wel of niet verschaffen? Hoe maken wetenschappers überhaupt een fylogenetische boom uit losse DNA-sequenties? Hoe beslist men op basis hiervan wat wel en geen goede soort of geslacht is? Hoe maakte men fylogenetische bomen vóór de DNA-revolutie?

Online lezing

In de online lezing van 30 mei zal Quincy Holzapfel op een laagdrempelige manier deze onderwerpen en vragen hierover behandelen. De lezing is bedoeld om deze complexe onderwerpen voor iedereen toegankelijk en inzichtelijk te maken, dus diepgaande voorkennis is niet benodigd. De online lezing wordt kosteloos aangeboden door de NMV. Ook niet-leden zijn welkom om de lezing bij te wonen. Inloggen kan vanaf 19:15 via deze link.

Tekst: Quincy Holzapfel, Nederlandse Mycologische Vereniging
Foto's: Nagy & Szollosi (leadfoto: uitsnede van Fungal Tree of Life naar Bús & Nagy, 2022); Ernst Haeckel (1834 - 1919), Wikimedia Commons