Grazende wrattenzwijnen in een door droogte getroffen gebied in Somaliland.

Extreme droogte in Oost-Afrika bedreigt dieren en mensen

Stichting IFAW
28-JAN-2023 - De oostelijke en centrale regio's van de grote Hoorn van Afrika kampen met de langste en ernstigste droogte in Oost-Afrika in veertig jaar. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is dit het vierde opeenvolgende seizoen waarin het niet heeft geregend. De aanhoudende droogte vormt een kritieke situatie voor wilde dieren en de veestapel, en brengt miljoenen mensenlevens in gevaar.

Wilde dieren in Kenia vechten om te overleven

De droogte in Kenia heeft dit jaar honderden olifanten en talrijke andere wilde dieren gedood. Volgens tellingen van Kenya Wildlife Service (KWS) en IFAW blijkt dat in de periode van juni tot november 2022 in totaal 6.093 wilde dieren zijn gestorven als gevolg van de droogte. Hieronder vallen 20 diersoorten, waaronder 127 olifanten, 3.872 gnoes, 131 thomsongazelles, 174 Grantsgazelles, 106 impala's, 52 buffels, 93 bedreigde masaigiraffen en 1.395 zebra's. Ter vergelijking: tijdens de laatste droogte in Kenia in 2009 en 2010 stierven er 60 olifanten, 200 gnoes en 95 zebra's. 

De rangers van IFAW op de Olgulului Ololarashi Group Ranch in het Nationaal park Amboseli zien tijdens hun patrouilles meer verdwaalde, uitgedroogde of hongerige dieren dan ooit tevoren. Enkele rangers wonen al hun hele leven in Amboseli en hebben nog nooit zoiets verwoestends gezien. Er liggen overal karkassen en ze kunnen de rottende lichamen van dode dieren in het hele gebied ruiken.

Naast het helpen van dieren die te zwak zijn om te bewegen, hebben de rangers de taak om de slagtanden van dode olifanten te verwijderen om te voorkomen dat stropers het ivoor stelen. Het aantal gevallen van stroperij is toegenomen, omdat mensen wanhopig op zoek zijn naar geld om water en hooi voor hun vee te kopen. Het gebrek aan voedselzekerheid en regen heeft de mensen tot drastische maatregelen gedreven.

Uitgedroogde vlakte bezaaid met lichamen van zebra's, buffels en antilopen tijdens de extreme droogte in Nationaal park Amboseli, Kenia

In augustus 2022 startte IFAW een samenwerking met Grevy’s Zebra Trust om de laatste 3.000 zebra's van die soort te beschermen tegen de aanhoudende droogte. Naast het dagelijks bijvoeren van de dieren met hooi en voedingssupplementen, levert IFAW schoon drinkwater aan nabijgelegen gemeenschappen. Ook worden er in droge rivierbeddingen ondiepe bronnen gegraven voor wilde dieren. Daarnaast levert Grevy’s Zebra Trust brandstoffen aan gemeenschappen, waarmee ze water in de troggen voor hun vee kunnen pompen. Overdag drinkt het vee hieruit, en 's nachts bezoeken wilde dieren de troggen.  

Eind vorig jaar zijn er weer enkele korte regenbuien geweest in Amboseli National Park, maar dit is voor veel plantensoorten te weinig om te kunnen herstellen. Ook is het te laat voor duizenden wilde dieren in het 392 vierkante kilometer grote natuurgebied in Kenia. Er is minstens drie jaar zware regenval nodig om de situatie weer te laten herstellen. 

Hulp aan gemeenschappen in Somaliland

In Somaliland heeft ernstige droogte honderdduizenden mensen op de vlucht gejaagd en gewassen en vee gedecimeerd. Vorig jaar werkten het IFAW en Candlelight als onderdeel van een tijdelijk noodplan samen met de gemeenschappen in Ceeg, Warcibran, Fiqi-ayub, Haji-Salah en Duruqsi om de mensen en hun dieren van water en veevoer te voorzien.

Omdat de situatie is verslechterd, heeft IFAW het hulpplan hervat en 40 vaten water geleverd aan 500 huishoudens, waardoor zowel de door de droogte getroffen gemeenschappen als hun 555 veedieren (schapen en geiten) toegang kregen tot veilig en schoon drinkwater. Er is ook dierenvoer aan 50 van de zwaarst getroffen huishoudens verstrekt in de districten Odweine en Burao om het lijden van de dieren te verlichten en het levensonderhoud van de leden van de gemeenschap veilig te stellen.

Tekst: IFAW
Foto's: IFAW (leadfoto: grazende wrattenzwijnen in een door droogte getroffen gebied in Somaliland); Michael Cuthbert, Alamy