Een mannetje vliegend hert bewaakt een drinkend vrouwtje.

Hulp gevraagd: vliegend hert in kaart in Nijmegen

EIS Kenniscentrum Insecten
19-MEI-2025 - Al enkele jaren is het vliegend hert zich voorzichtig aan het uitbreiden. Op steeds meer plekken nabij de bekende leefgebieden worden ze waargenomen, zo ook in het Rijk van Nijmegen. De gemeente Nijmegen wil nu graag weten waar het vliegend hert precies voorkomt en deze populaties idealiter monitoren. En daar kunt u bij helpen.

Uitbreiding bij Nijmegen

Tien jaar geleden werd al geconstateerd dat het vliegend hert zich onder andere in het Rijk van Nijmegen aan het uitbreiden was. Toen werden vooral enkele losse exemplaren waargenomen op verschillende nieuwe plekken, onder andere bij de Duivelsberg. De afgelopen jaren is gebleken dat hier een kleine populatie aanwezig is. In de tussentijd is het vliegend hert ook teruggekomen op de Jansberg, waar hij nu jaarlijks wordt waargenomen. Nog steeds wordt er af en toe een exemplaar op een nieuwe plek waargenomen, maar vooral opvallend is het aantal waarnemingen dat is gedaan in het gebied tussen de Mulderskop, Heumen en de stad Nijmegen.

In 2022 werd een mannetje vliegend hert aangetroffen in de Hortus Botanicus. Dit zorgde voor hernieuwde aandacht voor het vliegend hert in Nijmegen. Diverse mensen en organisaties hebben zich sindsdien ingezet voor het vliegend hert binnen de stad. De werkgroep Hortus Civitatis en het ecologisch adviesbureau Natuurbalans houden zich bezig met het verbeteren van het leefgebied voor het vliegend hert.

Twee mannetjes vliegend hert op een stam

Nieuwe monitoringroutes en nieuwe vrijwilligers

Nu wil de gemeente Nijmegen weten of, en zo ja waar, het vliegend hert nog meer voorkomt en ze wil de populaties gemonitord hebben. Er liggen al een paar monitoringsroutes in de omgeving, maar die liggen vrijwel allemaal buiten de gemeente Nijmegen. De dichtstbijzijnde monitoringroutes liggen in Heilig Landstichting, weergegeven met blauwe stippen in de onderstaande kaart. Het is de bedoeling om ook op enkele plekken binnen de stad een route te starten. Vooral de geel omcirkelde gebieden op de kaart zijn de potentiële locaties voor nieuwe routes. Voor het tellen van vliegend hert op deze monitoringroutes is EIS Kenniscentrum Insecten op zoek naar vrijwilligers. Ook voor de drie andere leefgebieden (de noordelijke Veluwe, omgeving Mander en Zuid-Limburg) kunnen we nog monitoorders gebruiken.

De zoekgebieden voor het vliegend hert nabij Nijmegen zijn geel omcirkeld. De blauwe stippen geven bestaande monitoringslocaties weer

Internationaal protocol

De monitoring van het vliegend hert wordt uitgevoerd volgens een internationaal protocol. Dit vindt ‘s avonds plaats, van een kwartier voor tot een kwartier na zonsondergang, op de warmste avond van de week. Afhankelijk van het voorjaar begint de monitoring rond eind mei. Een transect is vijfhonderd meter lang, en dat mag dus in een half uur afgespeurd worden naar vliegend herten.

Meer informatie

  • Meer over de monitoring van het vliegend hert
  • Heeft u interesse om vrijwilliger te worden? Stuur een mailtje naar john.smit@naturalis.nl
  • De eerste resultaten van de vliegend hert-monitoring zijn binnen, een trend van de eerste vijf jaar tellen. Daarover binnenkort meer op Nature Today. 

Tekst: John Smit, EIS Kenniscentrum Insecten
Beeld: John Smit (leadfoto: een mannetje vliegend hert bewaakt een drinkend vrouwtje)