Meeste mensen zien belang van meer kennis over maatschappelijke waarde natuur

Honderden gebieden werden genoemd bij een van de vragen in de vragenlijst. Gebieden waarvan men graag de maatschappelijke waarde van de natuur die er voorkomt wil weten. Daar zitten uiteraard de iconische gebieden bij die nationaal en zelfs internationaal bekend zijn, zoals het Waddengebied en de Biesbosch. Naast deze 'klassiekers' is er een opvallend groot aantal lokale en kleinschalige gebieden genoemd, vaak dicht bij woonplaatsen zoals stadsparken (Sonsbeek, Rembrandpark), kleine natuurparels (Bossche Broek, De Zump) en recreatie- en groengebieden rond steden (Bentwoud, Park Lingezegen, Twiske). Het aantal en de diversiteit aan genoemde gebieden toont de grote nieuwsgierigheid naar de maatschappelijke waarde die natuur heeft.

Zeer grote betrokkenheid en zorg

Vrijwel alle deelnemers (98%) geven aan dat ze genieten van een verblijf in de natuur. Misschien geen verrassing als je een vragenlijst via Nature Today uitzet. De betrokkenheid bij natuur is zeer groot. 85% heeft een goed beeld van welke dier- en plantensoorten in hun woonomgeving voorkomen en 73% heeft een goed beeld van de natuurkwaliteit in hun omgeving. 86% ondersteunt natuur- en milieuorganisaties, 66% is actief betrokken bij natuur en milieu (bijvoorbeeld als vrijwilliger of deelnemer aan projecten) en 59% houdt actief waarnemingen bij.

Net als de betrokkenheid is ook de zorg over natuur groot. Op de stelling “Ik maak me zorgen over de hoeveelheid en kwaliteit van natuur in Nederland” geeft 93% aan dat ze het er (zeer) mee eens zijn. Zorgen over hoe de natuur er over 20 jaar voor zal staan, zijn met 94% even hoog.

Maatschappelijke waarde biedt kansen voor meer draagvlak voor natuur

Het tweede deel van de vragenlijst bevatte vragen over de ecosysteemdiensten die de natuur levert en de (monetaire=geldelijke) waarde die het vertegenwoordigt. De vragen waarbij men aan moest geven tot welk type ecosysteemdienst een bepaalde dienst behoorde, werden gemiddeld door 67% van de respondenten juist beantwoord. De meerkeuzevragen waarbij we bijvoorbeeld vroegen aan te geven wat de extra waarde was van huizen als er een park in de nabijheid wordt aangelegd of hoeveel minder zorgkosten je hebt bij 20% extra groen in een wijk, bleken ook voor veel mensen een brug te ver. Deze vragen bleken voor tweederde van de mensen een reden om met de vragenlijst te stoppen. Uit de reacties online maken we op dat men stopte omdat men het antwoord niet wist, de vragen te technisch vond of omdat men de termen die gebruikt werden niet kende. De vragen hadden ongetwijfeld beter geformuleerd kunnen worden, maar het geeft ook aan dat er nog veel onbekendheid met het thema ecosysteemdiensten is.

Op de stelling “Ik heb inzicht in de ecosysteemdiensten die de natuur in mijn omgeving levert” geeft 59% aan dat ze het er (zeer) mee eens zijn. En 57% geeft aan dat ze een idee hebben wie allemaal profiteren van de diensten die natuur in hun omgeving levert. 68% geeft zelfs aan dat ze voorbeelden kunnen geven van hoe natuur in hun omgeving ook economische waarde heeft. Een nog groter deel, 89%, zegt aan anderen uit te kunnen leggen waarom natuur belangrijk is voor de samenleving.

Men ziet duidelijk het belang van meer kennis over de maatschappelijke waarde van natuur. Met de stelling “Als ik beter kan uitleggen welke voordelen natuur heeft voor gezondheid, economie en samenleving, kan ik meer betekenen voor het draagvlak voor natuur” is 55% het eens en is 28% het zeer mee eens. 85% vind ook dat de maatschappelijke waarde van natuur in onvoldoende mate meegenomen in de besluitvorming over de inrichting en het gebruik van onze leefomgeving.

Online laagdrempelige Masterclassserie ‘Wat is de natuur (ons) waard’?

Er is bij natuurliefhebbers dus een brede nieuwsgierigheid naar en interesse in de maatschappelijke waarde van natuur. Dat bevestigt ons vermoeden. Het is een van de redenen waarom we de unieke online Masterclassserie ‘Wat is de natuur (ons) waard’ organiseren. Deze start op donderdag 9 oktober.

De Masterclassserie bestaat uit 6 sessies van een uur waarbij topexperts op dit gebied je op een begrijpelijke manier meenemen in het onderwerp. De sessies zijn vanaf donderdag 9 oktober tot en met 13 november, elke donderdag online live van 11 tot 12 uur met aansluitend de mogelijkheid voor netwerken en/of verdiepende werksessies. Zie het programma. Kun je een of meerdere sessies niet live bijwonen? Geen probleem, je kunt elke sessie op een eigen moment terugkijken via het platform en alsnog je eventuele vragen stellen. 

Eigen natuurwaarderingsschets: Samen een uniek overzicht creëren

Gedurende de periode van de Masterclass ondersteunen we de deelnemers met het maken van een natuurwaarderingsschets voor een zelfgekozen gebied. Iedereen kan daarin voor zichzelf een ambitieniveau bepalen. In een uurtje tijd kun je al een interessante eerste schets maken, maar als je er meer tijd voor vrij kunt maken kun je deze gedetailleerder maken. Alle schetsen samen zullen een uniek overzicht creëren.

We maken voor de Masterclass gebruik van een innovatief online platform dat we ook succesvol hebben gebruikt tijdens de Nature Today Masterclassserie begin 2025. Je hebt gedurende de hele Masterclassserie 24 uur per dag, 7 dagen per week toegang om de sessies terug te kijken, te werken aan je eigen natuurwaarderingsschets met de diverse online tools en te netwerken of de beschikbare informatie te bekijken.

Voor wie? Brede groep deelnemers

Aan de deelnemers zien we dat er inderdaad breed in de samenleving interesse is in het onderwerp. We hebben al deelnemers van gemeenten, provincies, kennisinstellingen, natuurorganisaties, advocaten, adviesbureaus, natuurliefhebbers, etc. Interessant om met elkaar over de maatschappelijke waarde van natuur in gesprek te gaan en van elkaar te leren. Wees niet bang dat het te lastig is, we hebben allemaal nog veel te leren en dit is een mooie laagdrempelige mogelijkheid.

1001 redenen voor deelname

De Masterclassserie is relevant voor heel veel verschillende groepen in de samenleving omdat natuur aan vrijwel iedereen, gemerkt en ongemerkt, diensten levert en dus voor iedereen waarde heeft. Meer inzicht in de ecosysteemdiensten die de natuur levert en de waarde daarvan zal voor vrijwel iedereen waardevol zijn. Om dit inzichtelijk te maken geven we voor een groot aantal beroepen binnen diverse doelgroepen 15 redenen waarom deelname aan de Masterclassserie relevant is. Bekijk de 1001 redenen.

Tekst en beeld: Arnold van Vliet, Stichting voor Duurzame Ontwikkeling en Wageningen University