Natuurjournaal 9 oktober 2025

We naderen het einde van de bronsttijd voor wisenten. De stieren hebben zich de afgelopen paar maanden bij de kuddes met koeien gevoegd en uitgemaakt wie dominant is. Spectaculaire geluiden, zoals edelherten in deze periode maken, krijg je bij een kudde wisenten niet te horen, hoogstens wat gegrom. Het is bijna honderd jaar geleden dat de wisent, het grootste nog levende landzoogdier van Europa, overal in het wild was uitgestorven (1927). Een klein aantal dieren in gevangenschap vormde de basis van latere uitzettingen. De eerste kudde in Nederland kwam in 2007 in het Kraansvlak, een afgesloten deel van Nationaal Park Zuid-Kennemerland. Wisenten worden al een paar decennia in ons land ingezet voor het natuurlijk openhouden van gebieden door begrazing. Vooral in het najaar en de winter vullen de herkauwers hun grasdieet aan met onder andere houtige planten. Ze schillen met hun grote tanden repen bast van bomen en struiken.

Wat grazers als wisenten in het groot doen, kunnen slakken ook. Ze doen alleen iets langer over hetzelfde stukje. Naaktslakken als de gewone of rode wegslak zijn uitgerust met een zeer effectieve rasptong. Iedereen met een tuin of akker vol aardappels of andere gewassen kan dit beamen. Slakken zijn weekdieren die op het land leven, maar ze zijn onlosmakelijk met water verbonden. Alleen in vochtige omstandigheden gedijen ze en voor vele betekenen vooral de nachtelijke uurtjes piekactiviteit. Net als andere naaktslakken zijn rode wegslakken gevoeliger voor uitdroging dan huisjesslakken, omdat ze open en bloot door het leven gaan. Gelukkig weten ze zich met een taaie slijmlaag te omhullen, dat helpt al iets. Niet precies de mantel der onzichtbaarheid, maar wel oneetbaarheid: veel slakkeneters vinden naaktslakken niet te vreten. Weg, slak.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Rudmer Zwerver, Saxifraga; Mark Zekhuis, Saxifraga