Natuurjournaal 1 november 2025

Je kijkt er toch van op: flamingo’s in de Grevelingen. Nee, je hebt geen roze bril op, ook dit is Nederland. Soorten flamingo's die je op verschillende plekken en in meerdere seizoenen in Nederland kunt zien, zijn Europese of grote, Caribische en kleine flamingo. Maar de meeste behoren tot een van oorsprong Zuid-Amerikaanse soort, de Chileense flamingo. Je herkent deze aan de grijze poten met roze ‘knieën’ (het zijn niet de echte knieën, die zitten bij vogels een stuk hoger). Het zijn nakomelingen van ooit ontsnapte exemplaren. Laat je niet misleiden door hun breekbare, extravagante uiterlijk: flamingo’s behoren tot de meest geharde vogels op aarde. Ze overleven op plekken waar veel andere dieren het laten afweten, zoals zoutmeren. Het ‘flam’ in de naam komt waarschijnlijk van het Latijnse flamma, of vlam, en slaat op de rode voorvleugels.

Net als bij andere stinkzwammen begint de groei van de roze stinkzwam in een ‘duivelsei’ van ongeveer een centimeter groot. Dat ei scheurt open en het vruchtlichaam komt tevoorschijn. Er zit aanvankelijk een groenige, kleverige sporenmassa op de top. Zoals de naam al doet vermoeden valt er niet alleen wat te zien, maar ook te ruiken. Een aangename geur is het niet: ondanks de lieftallige kleur meurt de roze stinkzwam naar doodse dingen. Voor ons een stank, voor aasvliegen en -kevers de zoetste geur op aarde. Allerlei insecten komen op de penetrant ruikende paddenstoelen af en doen zich tegoed aan het ‘suikergoed’ – vergelijkbaar met bijtjes die op nectar in bloemen afkomen. De kleverige sporen reizen met de snoeperds mee naar nieuwe plekken, zowel aan hun poten als in hun uitwerpselen. Zo verspreidt de zwamsoort zich, zonder zelf een stap te zetten.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Henk Baptist, Saxifraga (leadfoto: Chileense flamingo's in de Grevelingen in de winter); Luuk Vermeer, Saxifraga