Natuurjournaal 8 november 2025

Veel mensen kennen paling in ‘t groen of paling op een broodje, maar paling als ernstig bedreigde diersoort op de internationale Rode Lijst van de IUCN? Dat is veel minder bekend. De Europese paling heeft het al jaren moeilijk. De palingstand is in vijftig jaar maar liefst negentig procent achteruitgegaan. Palingen zijn reislustig, maar het wordt ze op veel momenten en plekken moeilijk gemaakt. Neem nu de palinglarfjes die in de Sargassozee uit hun eitjes komen. Zij laten zich met zeestromingen meedrijven en komen, zich ondertussen ontwikkelend tot glasaal, aan in de kustwateren van Zuid-Europa. Daar zit de eerste kink in de kabel: glasaalvangst – legaal, maar ook illegaal. Gevangen glasaal wordt opgekweekt voor consumptie. ‘Gekweekte paling’ is daarom een misleidende term: paling plant zich niet voort in gevangenschap, dus elke paling die wordt gegeten is afkomstig uit een natuurlijke populatie. De intrekkende glasaal wordt uit het wild gevangen en in kwekerijen vetgemest.

Een aalscholver verdwijnt tijdens het zwemmen bijna helemaal onder water, alleen zijn hals en kop steken boven het water uit. In tegenstelling tot veel andere watervogels, zijn aalscholververen niet ingevet. Ze hebben een open structuur, waardoor lucht er grotendeels doorheen kan. Zo wordt het verenpak van een aalscholver al snel drijfnat. De positieve kant: hun drijfvermogen is minder groot en ze duiken tot enkele tientallen meters diep, op jacht naar witvis, of platvis op de bodem. Om zich nog beter te laten zinken, slikken ze kiezels door, als duikerslood. Eenmaal uit het water zoeken ze een paal of ander goed rustpunt uit en spreiden hun vleugels om ze, als wasgoed in de zon, te drogen. Het heeft iets prehistorisch. In vogeltermen heeft het een mooie naam: de heraldieke houding.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Jelger Herder, RAVON; Piet Munsterman, Saxifraga