Kleine boterbloem (Ranunculus parviflorum)

Sleurhut fleurt campings op

FLORON
11-APR-2017 - Bij inventarisaties van campings langs de Belgische kust werden vorig jaar onverwacht veel Zuid-Europese planten gevonden. Bij een uitstapje over de grens naar campings in Zeeuws-Vlaanderen vond een Belgische florist meteen twee voor Nederland nieuwe soorten. In navolging van de Belgen hebben dit voorjaar enkele Nederlandse floristen zich toegelegd op de 'campingfloristiek'. En met succes!

'Campingadventieven' zijn planten die onopzettelijk meeliften met caravans, tenten en campers. Deze planten weten zich te vestigen op de kale plekken die normaal in het seizoen worden bezet door onze tenten en sleurhutten. Op deze kale plekken ontbreekt het (tijdelijk) aan concurrentie van gazongrassen. Het zijn voornamelijk wilde planten met een Mediterraan-Atlantische verspreiding die met toeristen meeliften vanuit zuidelijke vakantiebestemmingen. De zaden hebben veelal stekeltje of haakjes en reizen mee met de grond die aan banden of aan de carrosserie van auto’s, campers en caravans kleeft. Waarschijnlijk zijn ook kleden, kleren en deurmatjes debet aan de verspreiding van zaden. Na een klop- of veegbeurt ter plaatse belanden de zaden op de grond.

Bij de inventarisaties van campings zijn dit jaar al verschillende voor Nederland nieuwe soorten gevonden. Tot nu toe blijken vooral campings langs de Nederlandse kust veel bijzondere soorten te herbergen. Bij de inventarisaties werden ook minder algemene inheemse soorten zoals Mosbloempje (Crassula tillaea) en Dwerggras (Mibora minima) op de campings waargenomen, naast al wat langer uit Nederland bekende, minder algemene, nieuwkomers als Kamilleknopje (Cotula australis), 'Straatwalstro' (Galium murale) en 'Rattenstaartgras' (Sporobolus indicus).

Poa infirma

Waarschijnlijk al veel langer aanwezig op onze campings, maar nooit eerder opgemerkt is Poa infirma, een éénjarig beemdgras met een Mediterraan-Atlantische verspreiding. Het grasje heeft nog geen Nederlandse naam, maar er wordt al druk gediscussieerd wat betreft de naamgeving. Gesuggereerd wordt onder andere 'Campinggras', 'Campergras', maar ook bijvoorbeeld 'Zuidelijk straatgras'. Het gras lijkt namelijk veel op Straatgras (Poa annua), maar verschilt door de geelgroene kleur van het kortere blad en de ijle bloeiwijze met veel kleinere helmknoppen. Het gras bloeit ook alleen in het voorjaar in tegenstelling tot Straatgras, dat jaarrond bloeiende generaties voortbrengt.

Poa infirma; een veel op Straatgras lijkend éénjarig grasje

Soliva pterosperma

Een andere soort die recent is opgedoken is Soliva pterosperma. Deze plant komt oorspronkelijk uit Zuid-Amerika en is onder andere beland in Zuid-Europa. Het blijkt binnen Europa een opmars naar het noorden te maken, juist via deze toeristische weg. Er zijn nu al meer dan 15 campings waar deze soort is aangetroffen. De soort maakt onopvallende lage rozetten en lijkt wat op onze inheemse Varkenskers. De bloei begint vanuit het hart en met haar kleine onopvallende buisbloemetjes verraadt ze haar afkomst uit de Asteraceae, de asterfamilie (vroeger de composieten).

Rozet van Soliva pterosperma, met in het centrum de onopvallende bloeiwijze

Zuid-Europese boterbloemen

Dat twee bijzondere soorten uit de boterbloemfamilie zouden worden aangetroffen was te verwachten omdat in België deze boterbloemen reeds op gelijke locaties gevonden zijn. Het gaat om Kleine boterbloem (Ranunculus parviflorus) en Stekelboterbloem (Ranunculus muricatus). Beide zijn éénjarig en komen normaliter voor in akkers, wegbermen en boomgaarden. De Kleine boterbloem was al enige tijd bekend van één locatie in Zuid-Limburg. De Stekelvruchtige boterbloem was al bijna honderd jaar niet meer aangetroffen in Nederland. Het is afwachten of deze soorten hier vaste voet aan de grond krijgen, maar ze zullen zeker vaker opduiken nu bekend is waar we moeten zoeken.

De bloem van Stekelboterbloem (Ranunculus muricatus)

 

Vruchtjes van Stekelboterbloem (Ranunculus muricatus)

Klavers

De bloeitijd voor klavers en rupsklavers breekt nu langzaam aan en ook daarbij kunnen we mogelijk verschillende bijzondere soorten verwachten. Zo zijn al Onderaardse klaver (Trifolium subterraneum) en Ruwe klaver (Trifolium scabrum) gevonden als campingadventief. Een heel kleine klaver uit Zuid-Europa, die makkelijk over het hoofd wordt gezien, is Trifolium suffocatum. Deze vroegbloeiende klaver heeft onopvallende bloemen die in clusters in het hart van de plant staan. Ook dit klavertje is recent op enkele campings waargenomen.

Wie op avontuur wil gaan en mogelijk nieuwe soorten voor Nederland wil ontdekken kan misschien eens een camping bezoeken. Vraag altijd wel eventjes toestemming bij de receptie.

Meer info over campingadventieven kunt u vinden op deze website.

Tekst en foto's: Sipke Gonggrijp, Floron