Ongenode gast in de keuken

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op maandag 18 augustus 2008

Voor bij de mozarella met tomaat stond de basilicum in de vensterbank van de keuken. Hoewel we er regelmatig van gebruikten ging hij toch wel erg snel op. Nader onderzoek bracht ons bij de dader.

De basilicum was duidelijk aangevreten. Van de bladeren was soms wel driekwart verdwenen, maar welk dier dit deed was niet direct duidelijk. ’s Avonds kwam de dader tevoorschijn en begon onder onze ogen de basilicum verder op te eten. Het was de rups van de perzikkruiduil (Melanchra persicariae). Deze algemene nachtvlinder in Nederland was blijkbaar door het keukenraam binnen gekomen en had een eitje afgezet op de plant. De vlinder zelf krijg je niet vaak te zien. Het is een uil die, net als de rups, vooral ’s nachts actief is. De rups was al een week of anderhalf oud, maar de vraat van zo’n jong, klein rupsje is niet zo opvallend. Pas nu hij zo’n centimeter of twee was, werden de happen ook groter en nu was het niet meer te missen.

De vlinders van de perzikkruiduil vliegen van half mei tot eind augustus in één generatie. De rups is te vinden van juli tot in oktober of, als de rups overwintert, tot in het voorjaar. De rups, die zowel in een groene als in een bruine vorm voorkomt, foerageert ´s nachts en rust overdag op de waardplant. De soort overwintert als pop in een cocon in de grond en soms als rups.

Veel rupsen zijn kieskeurige eters, die maar een of enkele plantensoorten lusten. Is die plant er niet meer dan stappen ze niet makkelijk over op een andere soort plant en dan sterven ze. Zo niet de perzikkruiduil, want die is juist erg makkelijk. Allerlei kruiden worden graag door de rups verorberd, zoals, de naam zegt het al, perzikkruid, maar ook brandnetel, hop, akkerwinde, zuring, klaver, wilg, klimop en hazelaar. Dit exemplaar bij ons in de keuken was een fijnproever en zat dus heerlijk op de basilicum.

 Perzikkruiduil

Tekst: Kars Veling, De Vlinderstichting
foto's: Han Klein Schiphorst & Kars Veling