Bloeivoorspellingen voor 2009 beschikbaar

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op maandag 5 januari 2009.

Het is nog volop winter in Nederland maar wie benieuwd is wanneer planten de komende lente in bloei zullen komen, kan terecht op de Natuurkalenderwebsite. Op 27 januari worden de eerste witte elzen in bloei verwacht. Voor de eerste bloemen van de bosanemoon moeten we nog tot 8 maart wachten.

Het moment waarop planten in bloei komen of bomen uitlopen wordt veelal bepaald door de temperatuur in de maanden die hieraan vooraf gaan. Over het algemeen geldt, hoe warmer het is, hoe vroeger planten in bloei of blad komen. De Natuurkalender heeft op basis van jarenlange fenologische waarnemingen voor een groot aantal planten bepaald hoeveel warmte ze nodig hebben voor de ontwikkeling van bloemen en bladeren. Vanaf het begin van het jaar worden dagelijks op basis van de waargenomen temperaturen en de negendaagse weersverwachting van Meteoconsult de natuurverwachtingen bijgesteld. De plantenverwachtingen geven aan wanneer 5, 25, 50, 75 en 95% van de eerste waarnemingen naar verwachting zijn doorgegeven via www.natuurkalender.nl.

Witte els vanaf 27 januari in bloei verwacht
De allereerste bloeiende witte elzen worden verwacht op 27 januari. Bijna een maand later, op 21 februari, zullen in de helft van Nederland naar verwachting de eerste witte elzen bloeien. De zwarte els komt iets later. De eerste bloeiende bomen kunnen vanaf 3 februari verwacht worden, terwijl op 26 februari de helft van de eerste bloeiwaarnemingen verwacht wordt. Na de eerste elzen zijn al snel de eerste gele kornoeljes te verwachten (9 februari) gevolgd door klein hoefblad (12 februari) en speenkruid (25 februari). Voor de eerste bloemen van het bosanemoontje moeten we nog tot 8 maart wachten.

Deze verwachtingen (die verder weg liggen dan de negendaagse weersverwachtingen) gaan uit van de temperaturen die normaal zijn voor de tijd van het jaar. Zodra het kouder dan normaal wordt, zal de bloeiverwachting naar achteren schuiven, als het warmer wordt schuift de bloeiverwachting naar voren. Van jaar tot jaar kan er zo tot ruim een maand verschil zitten tussen de bloeitijden.

Grote variatie in start van bloei binnen een soort
Niet alle planten van dezelfde soort komen tegelijkertijd in bloei of in blad. Zelfs als ze vlak bij elkaar staan kunnen er enkele dagen tot zelfs enkele weken tussen zitten. Dit heeft onder andere te maken met de genetische variabiliteit binnen de soort. Ook kan de bloeitijd sterk beïnvloed worden door de standplaats. Het microklimaat kan zeer sterk verschillen op korte afstand. Verder is er binnen Nederland ook nog een ruimtelijke variatie in temperatuur. In het begin van het jaar ligt de temperatuur in het westen van het land over het algemeen hoger dan het oosten onder invloed van het warme zeewater. Soorten als speenkruid komen daarom over het algemeen als eerste in bloei in de kustprovincies.

Tekst: Arnold van Vliet en Wichertje Bron, De Natuurkalender
Foto bosanemoon: Arnold van Vliet
Foto gele kornoelje: Paul Busselen.

Volg de verwachtingen op http://www.natuurkalender.nl/voorspelmodule/planten.asp