Rhododendroncicade

Rhododendron naar de knoppen

Wageningen University
4-SEP-2009 - Wie goed rondkijkt komt op dit moment de Amerikaanse rhododendroncicade wel tegen. Bij de rhododendron zijn in het voorjaar bleekgroene insecten te vinden die veel op bladluizen lijken, hoewel ze veel beweeglijker zijn. Dit zijn de larven van deze Amerikaanse rhododendroncicade. In de loop van de zomer ontwikkelen ze vleugels en krijgen ze mooie kleuren. De bijna 10 millimeter grote cicaden kunnen springen, rennen en vliegen. Het is lastig om ze goed te bekijken want ze zijn snel weg. Het zijn prachtige insecten, maar helaas mollen ze de knoppen en verminderen de bloei van de rhododendrons.

Bericht uitgegeven door Alterra Wageningen UR op vrijdag 4 september 2009 

Wie goed rondkijkt komt op dit moment de Amerikaanse rhododendroncicade wel tegen. Bij de rhododendron zijn in het voorjaar bleekgroene insecten te vinden die veel op bladluizen lijken, hoewel ze veel beweeglijker zijn. Dit zijn de larven van deze Amerikaanse rhododendroncicade. In de loop van de zomer ontwikkelen ze vleugels en krijgen ze mooie kleuren. De bijna 10 millimeter grote cicaden kunnen springen, rennen en vliegen. Het is lastig om ze goed te bekijken want ze zijn snel weg. Het zijn prachtige insecten, maar helaas mollen ze de knoppen en verminderen de bloei van de rhododendrons.

 
  Een door schimmels aangetaste knop

Sinds 1964 is de uit Noord-Amerika afkomstige rhododendroncicade Graphocephala fennahi in Nederland aanwezig. Sinds die tijd wordt er in parken, tuinen en landgoederen veel melding gemaakt van knopafsterving. De knoppen zijn dan overdekt met vele zwarte speldenkopjes van de schimmel, Pycnostysanus azaleae. Deze ziekte wordt verspreid door de cicade. De cicade legt haar eitjes via insnijdingen in de bloemknoppen en brengt zo de schimmel naar binnen. De knoppen worden vervolgens bruin en sterven af, zodat er minder knoppen tot bloei komen.

De bleekgroene larven zuigen vanaf mei aan de onderkant van de jonge bladeren en produceren een kleverige honingdauw. Het zuigen heeft weinig negatief effect op de waardplant. Begin augustus zijn de cicaden volwassen en zetten ze hun eitjes ter overwintering in de knoppen af.

 
  De fraai gekleurde Amerikaanse rhododendroncicade wordt bijna 10 millimeter groot
De volwassen cicaden zijn lichtgroen met twee opvallende zijdelingse rode strepen. Ze zijn tamelijk selectief in de keuze van hun waardplanten, ze leggen meer eitjes in middelgrote dan in grotere of kleinere knoppen. Sommige varianten zijn ongevoelig terwijl soorten met kleverige knoppen sterker worden aangetast dan andere.

Voor meer informatie over insecten op bomen en struiken zie: www.insectenweb.nl. Alterra heeft een netwerk van vaste waarnemers voor het monitoren van insectenplagen (en plaagjes) op bomen en struiken in bos, natuur, wegbeplantingen en stedelijk groen. Ook losse waarnemingen zijn natuurlijk van harte welkom. Aanmelden kan via www.insectenweb.nl.

Meer informatie over dit onderzoek is te lezen op www.wur.kennisonline.nl.

Tekst: Leen Moraal, Alterra Wageningen UR
Foto’s: Leen Moraal en A. van Frankenhuyzen