IJslands mos  GNU Free Documentation License

Korstmossen bedreigd door dichtgroeien heide

17-SEP-2009 - Korstmossen op heiden en stuifzanden worden bedreigd door vergrassing en verbossing van deze gebieden. Van de 326 korstmossoorten die opgenomen zijn in de Rode Lijst zijn er 10 karakteristiek voor heide en 8 voor zandverstuivingen. IJslands mos is een voorbeeld van een korstmossoort die de afgelopen tijd sterk is achteruitgegaan.

Bericht uitgegeven op donderdag 17 september 2009

Korstmossen op heiden en stuifzanden worden bedreigd door vergrassing en verbossing van deze gebieden. Van de 326 korstmossoorten die opgenomen zijn in de Rode Lijst zijn er 10 karakteristiek voor heide en 8 voor zandverstuivingen. IJslands mos is een voorbeeld van een korstmossoort die de afgelopen tijd sterk is achteruitgegaan.

Korstmossen op heide en stuifzand

 
  IJslands mos
De Nederlandse heiden en zandverstuivingen vormen het leefgebied van vele bodembewonende korstmossen. Op stuifzanden bestaat de begroeiing voornamelijk uit korstmossen. In een goed ontwikkelde korstmosvegetatie kunnen tegenwoordig nog circa 25 verschillende soorten voorkomen; vroeger waren dat er meer omdat sommige soorten zeldzaam zijn geworden.

Dichtgroeien heide en stuifzand
Stuifzanden zijn in oppervlakte sterk verminderd. De belangrijkste bedreiging vormen de sinds de jaren zeventig toenemende vergrassing en verbossing onder invloed van de stikstofdepositie uit de lucht. Daardoor groeien open plekken dicht met grassen en andere planten met als gevolg dat geschikte groeiplaatsen voor korstmossen verdwijnen. Van de 326 korstmossoorten die opgenomen zijn in de Rode Lijst zijn er 10 karakteristiek voor heide en 8 voor zandverstuivingen. Behalve voor bodembewonende korstmossen zijn heidevelden en zandverstuivingen ook van belang voor een aantal zeldzame korstmossen die op de stammetjes van oude heide en op de stobben van dennenbomen leven.

Korstmossen op heide en stuifzand

Verspreiding ijslands mos
Een voorbeeld van een korstmossoort die de afgelopen tijd sterk is achteruitgegaan, is ijslands mos (zie bovenstaande figuur). Deze opvallende soort, die vroeger plaatselijk veel voorkwam in natte en droge heide en stuifzand, is vrijwel verdwenen en komt anno 2008 alleen nog voor in zeven stuifzandgebieden (Kamperzand, Drouwener Zand, Mantingerzand, De Haere, Lemelerberg, Haarlerberg en Tungelerwallen) met vaak slechts een tiental exemplaren.

Bron: Milieu & NatuurCompendium
Foto: Tigerente, GNU Free Documentation License