Regen doet paddenstoelen verschijnen
Bericht uitgegeven door Natuurbericht [land] op [publicatiedatum]
Na de gortdroge maartmaand vreesden paddenstoelliefhebbers (weer) een zwamloze lente tegemoet te gaan. Maar de regen van april heeft intussen heel wat soorten doen verschijnen. Sommige zijn er zelfs opmerkelijk vroeg bij.
De paddenstoelendiversiteit in het voorjaar is doorgaans gevarieerd: naast een relatief klein aanbod specifieke lentesoorten vind je zowel soorten die het hele jaar door verschijnen als zwammen die vooral in het najaar, maar soms ook in het voorjaar te zien zijn. Hieronder geven we van elke categorie een voorbeeld.
Een klassieke lentesoort is de Voorjaarspronkridder (Calocybe gambosa). Die soort staat in Engeland en Frankrijk bekend als St. George’s Mushroom en Tricholome de la Saint George, naar de feestdag van Sint Joris op 23 april. Dit jaar verscheen de eerste Voorjaarspronkridder op 9 april, ongeveer tien dagen later dan vorig jaar. Pas na 20 april lopen de waarnemingen van deze zwam vlot binnen. Voorjaarspronkridders zijn vrij forse, witte tot roomkleurige zwammen met bleke plaatjes. Opvallend is de sterke meelgeur. Deze soort staat bekend als een culinaire lekkernij.
Ook morieljes zijn uit de keuken gekende, typische voorjaarspaddenstoelen. Bij ons zijn het geen algemene soorten. Van de Gewone morielje (Morchella esculenta) zijn de aantallen iets hoger als vorig jaar, al merken we ook dat de morieljes er dit jaar minstens een week later bij waren. En terwijl ze vorig jaar in een relatief korte periode verschenen (laatste melding op 18 april), blijven de waarnemingen nog binnenkomen. Mogelijk wordt het scenario van 2010 herhaald: toen werden in de maand mei nog 17 waarnemingen van Gewone morielje verricht.
Uit de categorie ‘zwammen-die-je-het-hele-jaar-door-vindt’ zijn tal van voorbeelden te geven. Donsvoetjes, glimmerinktzwammen en een hele rist korst- en trilzwammen verschijnen als het maar voldoende vochtig is. Daarnaast zijn er nog meerjarige houtzwammen (bv. tonderzwammen) en kleine zakjeszwammen zoals schorsschijfjes en kogelzwammen, die zo’n harde vruchtlichamen vormen dat ze ook langdurige droogtes goed overleven.
Van de laatste groep, herfstpaddenstoelen die geregeld al vroeger verschijnen, zijn enkele opmerkelijke vaststellingen te doen. Het is een normaal verschijnsel dat de eerste Gewone zwavelkoppen (Hypholoma fasciculare) en Gewone hertenzwammen (Pluteus cervinus) nu reeds verschijnen. Maar de voorbije weken werden ook al symbionten - soorten die met bomen samen leven - gemeld. Dat is opmerkelijk vroeg aangezien bomen in het voorjaar in de eerste plaats bezig zijn met het aanmaken van bladgroen, waardoor ze klassiek minder suikers doorgeven aan de zwamvlokken waarmee ze samenleven. Daarom verschijnen de meeste symbionten pas in de zomer en de (vroege) herfst, wanneer de bomen meer energie in hun wortels steken. Op 12 april werd al massale vruchtvorming van de Zandpadvezelkop (Inocybe lacera) waargenomen in Wintam (Antwerpen). Ook de eerste melkzwam (een Groenige elzenmelkzwam in Sint-Agatha-Rode) is al van de partij. En in Nederland worden ook de eerste gordijn- en ridderzwammen gemeld.
Helemaal bizar is de waarneming van 100 Papegaaizwammetjes (Hygrocybe psittacina) aan de Westkust op 29 april. Papegaaizwammetjes behoren tot de wasplaten, zeldzame graslandpaddenstoelen die normaal eerder laat in het najaar verschijnen. Voorjaarsmeldingen van wasplaten zijn ons, op enkele vroege vuurzwammetjes na, niet bekend. Zijn die zwammetjes de kluts kwijt?
Tekst: Wim Veraghtert & Roosmarijn Steeman, Natuurpunt Studie
Foto's: Ralph Vandiest