Episyrphus balteatus

Alle Belgische zweefvliegen geteld!

11-FEB-2013 - Zweefvliegen noemen wij ze, maar de Zweden bijvoorbeeld hebben het over Blomflugor; bloemenvliegen dus. En daarmee zijn meteen de meest opvallende kenmerken van deze mooie vliegjes vernoemd. Dankzij een nieuwe telling van deze nuttige insecten hebben we eindelijk weer een goed overzicht van welke soorten er in België rondvliegen.

 Bericht uitgegeven door Natuurbericht [land] op [publicatiedatum]

Zweefvliegen noemen wij ze, maar de Zweden bijvoorbeeld hebben het over Blomflugor; bloemenvliegen dus. En daarmee zijn meteen de meest opvallende kenmerken van deze mooie vliegjes vernoemd. Dankzij een nieuwe telling van deze nuttige insecten hebben we eindelijk weer een goed overzicht van welke soorten er in België rondvliegen.

Zweefvliegen zijn in staat tot een uniek luchtballet en snoepen graag van allerlei soorten bloemen, vaak ook gewoon in onze tuin. Zweefvliegen behoren tot de “populaire” vliegen die nogal wat aandacht krijgen van natuurliefhebbers, mede door hun vaak opvallende kleuren. Of ze ook zo geliefd zijn bij landbouwers is niet geweten, maar zij hebben er alleszins alle redenen toe. Zweefvliegen zijn immers dubbel nuttig! De vliegen zijn belangrijke bestuivers van landbouwgewassen – niet onbelangrijk nu onze bijen en hommels het steeds slechter doen. Daarnaast helpen ze ook een handje bij het bestrijden van bladluizenplagen; één larve eet al gauw 200 bladluizen! Voor wie van wiskunde houdt: één vrouwtjeszweefvlieg legt gemakkelijk 100 eitjes, en wie wat bloemen in de tuin heeft staan telt al snel meer dan 100 zweefvliegen in zijn tuin!

De Snorzweefvlieg (Episyrphus balteatus) is een goede bladluizenbestrijder (foto: Jonas Mortelmans).

Hoewel ze dus al onze aandacht verdienen, was tijdens de laatste decennia het overzicht zoek geraakt welke soorten zweefvliegen er nu in ons land voorkomen. Dat probleem is nu van de baan! Een nauwkeurige telling bracht aan het licht dat België maar liefst 341 soorten rijk is. Dertien soorten zijn wel minstens 30 jaar niet meer gezien en zijn waarschijnlijk uitgestorven. Het valt op dat vooral watergebonden soorten het slecht doen. Bij de nieuwkomers vinden we dan weer opvallend veel bossoorten, geen toeval want onze bossen worden meer en meer geschikt voor deze vliegjes. Onder die nieuwelingen ook enkele zuidelijke soorten, zoals verwacht, en verrassend genoeg nog meer noordelijke soorten. Die werden vooral gezien in de Hoge Venen, een regio met een bijzonder en koel klimaat die tot voor kort niet goed onderzocht was op het voorkomen van zweefvliegen. Opmerkelijk is het voorbeeld van Orthonevra stackelbergi, een in ons land recent ontdekte soort waarvan de dichtstbijzijnde populatie meer dan 600km noordelijker in Denemarken voorkomt.

Voor wie wil weten welke soorten in België voorkomen, welke er uitgestorven zijn of net nieuw gevonden zijn, wie wil op zoek gaan naar nog niet ontdekte soorten, enz… vindt zeker zijn gading in onderstaande nieuwe publicatie! Meteen is ook het pad geëffend voor het samenstellen van een Rode lijst en een verspreidingsatlas. Wordt vervolgd!

Referentie: Van de Meutter F. (2012). An annotated catalogue of the hoverflies (Diptera: Syrphidae) of Belgium [Ein kommentierter Katalog der Schwebfliegen (Diptera: Syrphidae) Belgiens]. Studia Dipterologica 18: 55-75 .
Op te vragen bij de auteur.

Tekst: Frank Van de Meutter
Foto: Jonas Mortelmans