Buizerd

Buizerd in de aanval

17-JUL-2013 - Elk jaar gebeurt het wel eens: een Buizerd die in duikvlucht achter een mens aan gaat, vaak gaat het om joggers. In de meeste gevallen komen de slachtoffers er met de schrik, maar ongedeerd vanaf. Wanneer je echter te maken krijgt met een kregelig katje, dan krijg je een klap van zijn klauwen en kan je rekenen op een bloedende hoofdwonde. Wat drijft de vogels en wat is de volgende stap? Een Buizerd die met je kind gaat vliegen?

Bericht uitgegeven door Natuurpunt Studie [land] op [publicatiedatum]

Elk jaar gebeurt het wel eens: een Buizerd die in duikvlucht achter een mens aan gaat, vaak gaat het om joggers. In de meeste gevallen komen de slachtoffers er met de schrik, maar ongedeerd vanaf. Wanneer je echter te maken krijgt met een kregelig katje, dan krijg je een klap van zijn klauwen en kan je rekenen op een bloedende hoofdwonde. Wat drijft de vogels en wat is de volgende stap? Een Buizerd die met je kind gaat vliegen?

Wees gerust. Dat laatste is enkel een slecht filmscenario. Buizerds die mensen aanvallen, aanzien ons niet als prooi. De Buizerd is slechts een middelgrote roofvogel die alleen maar prooien vangt ter grootte van een konijn. De streng ogende predator schaamt zich er zelfs niet voor om te voet op jacht te gaan naar… regenwormen. Maar ook aas is erg gegeerd, dat vinden ze vaak langs onze wegen. Maar geen mensen dus. 

Bospaden doorkruisen vaak het territorium van een Buizerd met grote jongen. (foto: Dieder Plu)

Afgelopen vrijdag was het weer zover: in Het Broek in Blaasveld bij Willebroek werd een jogger tot twee keer toe aangevallen door een Buizerd. De man, een politieagent, kwam er zonder wonden of blessures vanaf maar wil vooral anderen waarschuwen. Tijdens zijn vaste jogrondje in de omgeving van het natuurgebied liep hij via de Broekstraat een aardeweg richting Hazewinkel in. "Plots voelde ik een zucht achter mij, een windverplaatsing en iets wat op pluimen leek. Ik draaide me om en herkende inderdaad een grote Buizerd. Hij vloog weg, maar maakte meteen weer een duikvlucht om me aan te vallen. Ik ben met de armen in het rond beginnen te zwaaien waardoor hij dan toch vertrokken is. Hij heeft me nauwelijks geraakt en ik heb geen wonden of blessures opgelopen, maar indrukwekkend is het wel. Een Buizerd is nu niet meteen een kleine vogel."

Die aanvallen op mensen vallen meestal voor in het broedseizoen, een uitzonderlijke winteraanval moet waarschijnlijk gelinkt worden aan vogels die eerder in gevangenschap opgroeiden. Maar in die zomerperiode zitten Buizerds met grote jongen, ofwel op het nest, ofwel zijn ze pas uitgevlogen. De oudervogels nemen het dan stevig op voor hun nog onhandige kroost. Kom je te dicht in de buurt, bijvoorbeeld op een bospad dat dicht langs een Buizerdnest kronkelt, dan is de kans op een aanvaring met een agressieve Buizerd reëel. Het blijft echter uitzonderlijk want lang niet alle Buizerds zijn agressief. Uit een eerder natuurbericht leerden we overigens al dat bleke mannetjes doorgaans het meeste lef hebben. Een ander terugkerend gegeven is dat het vaak joggers zijn die worden aangevallen, en in de regel worden ze aangevallen terwijl ze weglopen van de Buizerd. Ze worden dus onverwachts in de rug benaderd. Dat is wel vaker het geval bij predatoren, ze wachten op een moment dat er geen gezicht met ogen in hun richting gluurt. Zelfs grote roofdieren zoals tijgers houden daar rekening mee: zo draagt men in moerasgebieden in Indië vaak een masker op het achterhoofd om de kans om een aanval van een tijger te verkleinen. Bij Buizerds blijft het vaak bij een scheervlucht als verwittiging, maar met een spanwijdte tot 1m30 kan dat toch je toch al eens aardig doen schrikken. De aanval richt zich overigens steeds op het hoofd van het slachtoffer, want dat is bij elke diersoort het meest kwetsbare lichaamsdeel.

Met zijn spanwijdte tot 1m30 kan de Buizerd je behoorlijk laten schrikken. (foto: Koos Dansen)

Meestal is het gemakkelijk om de Buizerd af te schrikken door ernaar te kijken en met de armen te zwaaien. Toch kan het aangewezen zijn om het bewuste pad door de eigenaar te laten markeren zodat de vogels van deze tijdelijke stress worden gespaard. Eens de jongen de directe omgeving van het nest verlaten, keert de rust weer. "Ik heb me inderdaad zo groot en luidruchtig mogelijk gemaakt", reageert de getroffen jogger. "Toch ga ik de komende dagen en weken dat paadje wat mijden. Niet dat ik echt bang was, maar je moet het nu ook niet gaan zoeken. Toch wil ik met mijn melding toch zoveel mogelijk andere wandelaars of lopers verwittigen. Vanuit mijn ambt bij de politie vind ik dit ook wel nuttig als melding. Ik loop al lang in Het Broek en dit had ik nog nooit meegemaakt. En een verwittigd jogger is er nog altijd twee waard", lacht hij.
Buizerds doen het goed de laatste decennia en de kans dat we dit scenario nog tegenkomen, is daarom haast een garantie. Maar geen reden tot paniek dus. Je hoeft voortaan niet meteen met een masker op het achterhoofd te joggen, maar de echte boslopers kunnen maar beter alert zijn.

Tekst: Gerald Driessens, Natuurpunt Studie
Foto's: Dieder Plu, Koos Dansen