Accipiter nisus. Sperwer

Sperwers in kielzog kleine vogels weer volop in tuinen

Vogelbescherming Nederland
1-NOV-2016 - De herfst is voor velen het moment om weer te beginnen met het voeren van vogels. Waar de tuin in de zomermaanden soms bijna leeg lijkt, melden mezen, vinken en andere tuinvogels zich weer. Soms zelfs nog zingend in de warme herfstzon. Maar of dat zo’n goed idee is? Achter de struiken loert namelijk gevaar.

Tuin vogelvriendelijk ingericht? Check! Vogelvoer gestrooid en opgehangen? Check! Laat de tuinvogels maar komen! Maar met het voeren lokken we ook de sperwer naar onze tuinen. Zeker in koude wintermaanden, waarin alle vogels naarstig op zoek zijn naar eten en pakken wat ze pakken kunnen. Voor tuinvogels als mees en mus is dat het voer dat we aanbieden. Voor de sperwer zijn het de vogels die dan massaal naar de tuinen komen. Je zou, met enig gevoel voor ironie, kunnen stellen dat je door het voeren van mussen, mezen en vinken, impliciet ook sperwers voert.

Bloederige taferelen

Het is en blijft een bijzonder gezicht, zo’n rover die een kleine vogel pakt. Shockerend voor velen: de confrontatie met de wilde, donkere kant van de natuur, gewoon in je achtertuin. Vogelbescherming krijgt elke week mails met foto’s en mensen aan de telefoon die vertellen over een sperwer die in hun tuin succesvol op jacht was. De reacties lopen uiteen van zwaar onder de indruk en sprakeloos van bewondering, tot hevige emoties en frustratie. Sperwers maken zichtbaar dat zelfs onze tuinen, op de drempel van ons huis, onderdeel zijn van de wereld waarin leven en overleven de norm is. De confrontatie met dat inzicht is niet voor iedereen even makkelijk: we benadrukken vaak vooral de mooie kant van de natuur. De romantiek van schoonheid en wildheid.

Kattenbelletjes

Het is goed om je te bedenken dat zo’n jagende sperwer onderdeel is van de wilde, vrije natuur. Huiskatten, die dat niet zijn, doden net zo goed enorme aantallen vogels. Daarom is het begin van het vogelvoerseizoen een goed moment om de kat de bel aan te binden.

Helpende hand

Natuurlijk verdienen sperwers net zo goed hun plek in de tuin als elke andere tuinvogel. Ook zij moeten eten en ze werken er hard voor. Je voert om de vogels te helpen, niet om een viersterrenrestaurant voor sperwers te openen. Om te voorkomen dat je achtertuin een take-away voor sperwers (of zelfs katten) wordt kun je het volgende doen:

  • Strooi het voer vlakbij struiken. Zo kunnen de vogels snel schuilen voor roofdieren. Maar zorg dat het geen struiken zijn van waaruit katten een verrassingsaanval kunnen uitvoeren. 
  • Hang voedersilo’s vlakbij schuilplaatsen als struiken, borders en bomen.
  • Verander de voederplekken met enige regelmaat. Voor rovers is het zo minder voorspelbaar waar de tuinvogels zitten.

Een compliment!

En komt de sperwer toch langs? Vergeet dan niet om vooral te genieten. Sperwers zijn magnifieke, wendbare en prachtig gekleurde vogels om te zien. Dat de sperwer jouw tuin uitkiest als plek om te jagen, is eigenlijk een compliment. Het betekent dat je tuin een plek is waar alle vogels terecht kunnen, ook de sperwer. Vogelvriendelijker kun je het niet maken.

Sperwer gezien?

Heb je een sperwer gezien, meld die dan via www.tuintelling.nl. Via deze site kan je jaarrond bijhouden wat er in je tuin leeft. Dat is niet alleen leuk, je draagt ook bij aan een beter inzicht in de waarde van tuinen voor de natuur. Doen!

Tekst: Lars Soerink, Vogelbescherming Nederland
Foto: Martin Mollet, Saxifraga