In Noard-Fryslân, met name in veenweidegebieden ten oosten van Leeuwarden, komt de ringslang voor. Het gaat met name om de natuurgebieden tussen Leeuwarden, Oenkerk en Zwaagwesteinde. Er zijn echter slechts enkele tientallen waarnemingen bekend, waarvan de oudste dateert uit de jaren veertig van de vorige eeuw. Jaarlijks worden maar enkele dieren gezien. Dit doet vermoeden dat de populatie klein en mogelijk kwetsbaar is. RAVON voert daarom veld- en buurtonderzoek uit om de actuele- en historische verspreiding beter in kaart te brengen.
Veld- en buurtonderzoek
In het voorjaar van 2020 voeren we een tweeledig onderzoek uit. Kansrijke locaties worden door studenten onderzocht op de aanwezigheid van de ringslang. Daarnaast vragen we buurtbewoners, recreanten en lokale (natuur-) organisaties om waarnemingen van ringslangen bij RAVON te melden. Waarnemingen uit het verleden zijn ook erg waardevol, zeker als deze vergezeld worden door een foto, goede beschrijving van het dier en een exacte datum en locatie.
Broeihopen helpen de ringslang
In Nederland gebruikt de ringslang broeihopen om de eieren in te leggen. De warmte die vrijkomt bij de decompositie van het plantaardige materiaal zorgt voor de incubatie van de eieren. Vroeger legde de ringslang zijn eieren in onder andere in mest- en composthopen, maar omdat deze schaars zijn geworden is het noodzakelijk om de ringslang hierbij een handje te helpen. Daarom heeft RAVON in samenwerking met gemeente Leeuwarden en It Fryske Gea in het voorjaar van 2019 vijf broeihopen aangelegd. Staatsbosbeheer legt al langer in een aangrenzend gebied broeihopen aan. Door de COVID-19 crisis konden deze helaas niet omgezet worden, dit zal in 2021 gebeuren. Zouden de broeihopen al in gebruik genomen zijn door de ringslang?
Heb je een ringslang gezien?
Heb je in het verleden een ringslang gezien in de omgeving van Leeuwarden, Oenkerk en Zwaagwesteinde? Geef dit dan door aan ons. Wanneer mogelijk met een foto van het dier, goede beschrijving, datum en locatie/coördinaten. Ook vervellingen kunnen helpen bij het in kaart brengen van de verspreiding. Waarnemingen graag melden bij Tariq Stark en Tessa Mulder.
Het ringslangonderzoek in het noorden van Friesland vindt plaats in samenwerking met It Fryske Gea, Staatsbosbeheer en Gemeente Leeuwarden. Opdrachtgever is het Prins Bernhard Cultuurfonds, afdeling Friesland.
Tekst: Tariq Stark en Tessa Mulder, Stichting RAVON; Jan Jelle Jongsma en Mark Hilboezen, It Fryske Gea; Gilberto Squizzato, Gemeente Leeuwarden; Jakob Hanenburg, Staatsbosbeheer
Foto’s: Tessa Mulder