Eerste glasaal
Net zoals in 2020 is op woensdag 2 februari jongstleden de eerste glasaal gevangen tijdens de fuikmonitoring van de vispassage bij boezemgemaal Halfweg. Dit is een teken dat de jaarlijkse migratie-intrek naar het gebied van het hoogheemraadschap van Rijnland is begonnen. Naast de glasaal werd ook intrekkende driedoornige stekelbaars gesignaleerd.
Monitoring
Sinds 2014 en na de opening van de passage voert beroepsvisser Piet Ruijter deze monitoring ongeveer twee keer per week uit in de periode januari tot juli in opdracht van het hoogheemraadschap en Rijkswaterstaat. Dit gebeurt in het kader van het samenwerkingsproject Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal en Ommelanden. Het belang van deze monitoring is groot, want de palingstand staat al jaren onder druk. De paling wordt in zijn voortbestaan ernstig bedreigd.
Waterbeheerders werken daarom samen aan herstel van migratieroutes, door onder meer het aanleggen van vispassages, het verbeteren van de situatie bij gemalen (zodat ze ‘visveilig’ en ‘vispasseerbaar’ zijn). Daarnaast zorgt Rijnland ervoor dat het huis voor de vis op orde is door te werken aan een betere waterkwaliteit, aanleg van oevers die paai- en opgroeimogelijkheden bieden en ecologisch beheer en onderhoud. De monitoringgegevens helpen ons om ons eigen beheer verder te optimaliseren en leveren tevens waardevolle kennis over migratietrends.
Vrijwilligers
In de maanden februari tot en met juni monitort ook RAVON glasaal. Op tientallen locaties langs de Nederlandse kust worden, in verschillende samenwerkingsverbanden, glasalen geteld met behulp van kruisnetten. De monitoring wordt voor een groot deel uitgevoerd door vrijwilligers. Dit gebeurt bij obstakels op de migratieroute, zoals gemalen en sluizen. Hiermee worden de migratieknelpunten voor glasaal en andere soorten, zoals de driedoornige stekelbaars, in beeld gebracht.
De monitoring kan waterbeheerders helpen de juiste maatregelen te nemen om de intrekmogelijkheden voor trekvis te verbeteren. Dankzij de verzamelde gegevens kunnen we ook trends volgen en zien of de soort zich herstelt.
Grootschalige trendanalyse van glasaaldata
Vanuit deze monitoring en van andere partijen en projecten die in het verleden hebben plaatsgevonden bestaat er een schat aan gegevens over glasaalintrek. RAVON heeft in de afgelopen jaren data gebundeld. Dit jaar zal er een uitgebreide analyse plaatsvinden waarbij wordt ingezoomd op betrouwbaarheid, representativiteit en vergelijkbaarheid van de data van de monitoring door vrijwilligers, om deze te kunnen gebruiken voor robuuste trendanalyses. Uitbreiding van de analyses en wetenschappelijke borging is tevens mogelijk door een project vanuit het Europees Visserijfonds. In internationaal en nationaal verband rapporteert Wageningen Marine Research over de Nederlandse situatie in ICES verband.
Vrijwilligers gezocht en meer informatie
- Wil je je graag inzetten om glasaal te monitoren? Ga voor meer informatie en om je aan te melden naar Ravon.nl/glasaal.
- Voor meer informatie over de samenwerking voor vismigratie rondom het Noordzeekanaal, zie: Ecologische Verbindingszone Noordzeekanaal.
Tekst: Bart Schaub, Hoogheemraadschap van Rijnland; Martijn Schiphouwer & Edo Goverse, RAVON
Foto’s: Martin Melchers & Visserijbedrijf Piet Ruijter