Extreme droogte in Zambia is ramp voor mens en natuur
WWF NederlandNatuurlijke oplossingen kunnen droogte in de toekomst tegengaan
De huidige droogte heeft in totaal acht provincies getroffen en daarmee 84 van de 116 districten in het hele land. In lijn met de voorspelde gevolgen van de klimaatcrisis, zien het Rode Kruis en WWF een enorme toegevoegde waarde in het gebruik van meer natuurlijke klimaatoplossingen, ook wel nature-based solutions genoemd, voor de lange termijn. De oplossingen werken vaak regionaal, op landschapsniveau, ze zijn duurzaam en kunnen zorgen voor meer weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering, zoals extreme droogte en overstromingen.
Handen ineen voor oplossingen
Een Zambiaanse regio die al langere tijd zeer regelmatig te kampen heeft met droogte en overstromingen is Kafue Flats, gelegen langs de Kafue-rivier. Afgelopen oktober zijn medewerkers van het Zambiaanse Rode Kruis en WWF in de Kafue Flats geweest. Ze spraken er met belanghebbenden zoals vertegenwoordigers van de lokale gemeenschappen, medewerkers van de DMMU (Disaster Management and Mitigation Unit), beleidsmakers van het ministerie van Landbouw, Veeteelt & Visserij en met academici. Men kwam samen om de problemen en de mogelijke oplossingen te inventariseren. Hieruit bleek dat natuurlijke klimaatoplossingen hier goed zouden kunnen werken. Een aantal oplossingen is geïdentificeerd en een aantal daarvan lijkt kansrijk in deze kwetsbare regio en wordt nu onderzocht.
Ramp na ramp
De gemeenschappen in de Kafue Flats zijn vaak getroffen door de effecten van klimaatverandering en moesten in sommige gevallen, zoals bij ernstige overstromingen, voor hun eigen veiligheid worden geëvacueerd. De rampen hier lijken heviger te worden en langer te duren.
Wilde dieren in gevaar
De veiligheid van de mensen en hun vee is in gevaar, maar ook die van wilde dieren. Droogte leidt tot watertekorten en daarmee voedseltekorten. Om toch aan eten te komen, gaan sommige mensen stropen. Drinkplekken worden schaarser, waardoor wilde dieren meer naar dorpen en steden trekken en daar in conflict kunnen komen met mensen. Zogeheten mens-dier-conflicten waarbij aan beide zijden helaas vaak slachtoffers vallen.
Rivier en moeras
Ook de Lukanga-moerassen worden door de droogte bedreigd. Het is een enorm groot en vitaal natuurlijk waterreservoir waar meer dan 7 miljoen Zambianen van afhankelijk zijn en dat in nauwe verbinding staat met de andere belangrijke waterbron in de regio, de rivier Kafue. Dr. Rowen Jani van WWF-Zambia: “De waterstanden zijn gevaarlijk laag, ze bedreigen het voortbestaan van het moeras en daarmee ook de mensen en dieren die ervan afhankelijk van zijn. De vissers klagen al over veel minder vis en hebben inmiddels serieuze voedseltekorten.”
Dr. Jani benadrukt: “Er is een dringende behoefte aan samenwerking met alle relevante partijen om de Lukanga-moerassen beter te beschermen en behouden. Gezamenlijke inspanningen om de getroffen gemeenschappen te ondersteunen en het natuurlijke reservoir te herstellen zijn nodig.”
Klimaatrampen voorkomen met meer natuur
Meer natuur zorgt voor minder klimaatverandering. Natuurlijke klimaatoplossingen zorgen voor meer natuur, zijn kosteneffectief en kunnen de gemeenschappen helpen om weerbaarder te worden in deze tijden van waterschaarste. WWF en het Rode Kruis in Zambia doen daarom een beroep op de Zambiaanse overheid om natuurlijke klimaatoplossingen te promoten en steunen om grotere klimaatrampen in de toekomst tegen te gaan.
Meer informatie
Tekst: WWF Nederland
Foto's: Sabine Bos, WWF Nederland