Met behulp van fijnmazige fuiken wordt de visstand op de eilanden gemonitord

Meer soorten vissen door natuurlijke ontwikkeling Marker Wadden

Wageningen Marine Research
4-JUN-2024 - Marker Wadden, aangelegd tussen 2016 en 2021, zijn belangrijk voor vogels en vissen om te broeden, te paaien en voedsel te zoeken. Door de natuurlijke ontwikkeling komen steeds meer vissoorten naar de eilanden. Dit voorjaar werden voor het eerst bittervoorn, tiendoornige stekelbaars en vetje gezien. Deze kleine vissen leven vaak in kleine, geïsoleerde wateren zoals ondiepe plasjes en poldersloten.

Het was te verwachten dat deze soorten vroeg of laat zouden verschijnen. Dat ze werkelijk zijn vastgesteld in het visonderzoek van Wageningen Marine Research, dat sinds 2019 jaarlijks wordt uitgevoerd, bevestigt dit. Marker Wadden biedt ruimte voor een rijke visfauna.

Dappere zwemmers of meelifters?

De wetlands op de eilanden hebben voornamelijk stilstaand, ondiep water en zijn via geulen verbonden met het open water. Er leven allerlei soorten vissen, van kleine vetjes en stekelbaarsjes tot grote karpers en palingen. Daarnaast zijn er ook afgelegen hoekjes met ondiep water in de moerasvegetatie.

Tiendoornige stekelbaars in paaikleed met zwarte buik

Er is inmiddels heel veel geschikt leefgebied ontstaan voor allerlei soorten, maar hoe vissoorten deze gebieden en poelen weten te bereiken, is altijd een vraag. Dat kan via de geulen die de moerasgebieden verbinden met het open water, maar dan moeten ze het grote open water van het Markermeer oversteken. Daar worden ze zelden of nooit aangetroffen. Een andere mogelijkheid is dat de kleverige eieren van kleine vissoorten, zoals de tiendoornige stekelbaars en het vetje, meeliften met vogels die heen en weer vliegen tussen verschillende gebieden in de omgeving. Dat doen lepelaars, reigers en veel soorten eenden in elk geval, van en naar plekken als de Oostvaardersplassen en polderslootjes in Noord-Holland en Flevoland.

Randvoorwaarden voor verdere uitbreiding ingevuld

Naar verwachting zullen we deze vissoorten meer gaan zien de komende tijd. Er zijn al veel tiendoornige stekelbaarzen gevonden, vooral mannetjes met zwarte buiken (in paaikleed), en ook de eerste larven. Van het vetje werd een kuitschietend vrouwtje gevonden en ook de bittervoorn was in paaikleed. De eieren van de bittervoorn worden afgezet in zoetwatermosselen als Unio en Anodonta, die nu ook veel voorkomen op Marker Wadden. Hiermee zijn alle benodigde randvoorwaarden voor verdere uitbreiding ingevuld en kunnen de soorten zich volop gaan voortplanten.

Larve van een tiendoornige stekelbaars op Marker Wadden

Blijf op de hoogte via de blogs van de studenten

De onderzoekers van Wageningen Marine Research voeren voor het Kennis- en Innovatieprogramma Marker Wadden (KIMA 2) samen met vier studenten onderzoek naar de zoetwatervis-ecologie uit op en rond Marker Wadden. Ze kijken vooral naar habitatgebruik en voedselrelaties met bodemfauna en visetende vogels. Het onderzoek is te volgen via studentenblogs over aquatisch onderzoek Marker Wadden.

Meer informatie

Tekst: Wageningen Marine Research
Foto's: Joep de Leeuw (leadfoto: monitoring visstand op Marker Wadden); Hymke Meijer