Natuurjournaal 27 juli 2025

Het is geluk hebben als je een hazelworm tegenkomt. Het is een hagedissensoort die een verborgen bestaan leeft onder de grond, tussen planten en in de strooisellaag. Momenteel zoeken vrouwtjes weleens warme plekjes op om de ontwikkeling van hun jongen te bespoedigen. Het is geen wonder dat hazelwormen mensen angst aanjagen, ze hebben geen poten en tongelen net als slangen. Toch zie je dat hun lichaam minder soepel beweegt. Bovendien kan een hazelworm naar je knipogen met zijn bewegende oogleden, die bij slangen ontbreken. Pak, als je erachter bent dat het ‘maar’ een hagedis is, een hazelworm niet zomaar op. Hazelwormen kennen een typisch hagedissentrucje: als ze in direct gevaar verkeren, werpen ze, bij wijze van afleiding, hun staart af. Een nieuwe staart groeit op den duur aan, maar ze kunnen hun energie natuurlijk wel beter gebruiken.

Rupsje nooitgenoeg, iemand ...? De Nederlandse benaming van de veelvraat slaat op de rups. Niet omdat de rupsen per se veel eten, wel omdat ze van veel verschillende soorten planten eten. Ze zijn onder andere te vinden op braam, kruipwilg, blauwe bosbes en moerasspirea. Veelvraten behoren tot de familie van de spinners. De rupsen, die bijna zeven centimeter groot worden, zijn vanaf begin augustus tot in september te vinden. Daarna zoeken ze een plek op de grond om als volgroeide rups te overwinteren. In april zijn ze ook nog even te zien omdat ze zich opwarmen in het lentezonnetje. Snel daarna verpoppen ze, vlak bij de grond. Ook de sigaarvormige cocons zijn groot, wat terug te vinden is in hun Latijnse naam, Macrothylacia rubi: ‘macro’ is groot en ‘thulakos’ is zak, of buidel.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Rob Felix, Saxifraga; Jan Wessels, Waarneming.nl