Natuurjournaal 30 oktober 2025

Halloween is morgen, een feest dat nog niet zo lang in Nederland is. Dat geldt ook voor deze monsterlijke paddenstoel: de inktviszwam. Oorspronkelijk afkomstig uit Australië en Tasmanië, zijn de sporen van de inktviszwam in de vorige eeuw naar Europa meegelift. Op schapenwol, of misschien in de laarzen van soldaten. De knalrode paddenstoelen hebben kronkelige tentakels. Het lijkt inderdaad net of er een octopus uit de grond komt, of misschien wel een buitenaards wezen. Net als stinkzwammen, groeit de inktviszwam uit een duivelsei. En ook deze kronkelige zwam verspreidt een doordringende kadaverlucht. Soms staan er een paar zwammen bij elkaar, en duivelseieren die bijna uitbarsten. Een onheilspellend gezicht, perfect passend bij de sfeer van Halloween.

Op vochtige en voedselrijke plekken kunnen enorme bossen reuzenbalsemien groeien. Nu hangen de planten vol met groene zaaddozen. Net als bij het inheemse springzaad knappen deze uit elkaar bij aanraking. De zaden springen weg en zo breidt de plant zich uit. Springbalsemien wordt ze dan ook wel genoemd. Het 'impatiens' in de wetenschappelijke naam van de plant (Impatiens glandulifera) geeft dat karakter mooi weer. Oorspronkelijk komt reuzenbalsemien uit de Himalaya en Noord-India. In de negentiende eeuw is ze hier gekomen als tuinplant. Dat liep al snel uit de hand, en nu wordt ze gezien als invasieve exoot. Waar reuzenbalsemien groeit, is geen plek voor andere planten. Jammer, want als je die dikke zaaddozen ziet hangen, is het moeilijk je in te houden en ze niet allemaal te laten exploderen.

Tekst: Nienke Lameris, Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Luuk Vermeer, Saxifraga; Roel Meijer, Saxifraga