Paddenstoelenonderzoek Nederland, soortenorganisatie voor de Nederlandse paddenstoelen

Nederlandse Mycologische Vereniging, Paddenstoelenonderzoek Nederland
13-AUG-2025 - Paddenstoelenonderzoek Nederland is een non-profitorganisatie voortgekomen uit en in nauwe samenwerking met de Nederlandse Mycologische Vereniging. We zetten ons in voor onderzoek naar en bescherming van de Nederlandse paddenstoelen en hun leefgebieden.

Vanuit de historie is er in natuurbeleid en natuurbeheer nauwelijks aandacht voor paddenstoelen, maar steeds meer dringt het besef door dat paddenstoelen een essentiële rol spelen in bijna alle terrestrische ecosystemen. We maken ons sterk om paddenstoelen de aandacht te geven die ze verdienen, met als doel de kwaliteit van de natuur te verbeteren door in beleid en beheer rekening te houden met paddenstoelen.

Paddenstoelen zijn goede indicatoren voor bepaalde milieuomstandigheden en de kwaliteit van de natuur. Door onderzoek naar het voorkomen van paddenstoelen in relatie met de bodem krijgen we hier steeds meer inzicht in. Samen met honderden vrijwilligers volgen we de ontwikkelingen in aantallen en verspreiding van paddenstoelen in Nederland. De resultaten geven inzicht in de toestand van de natuur. 

Projecten

Paddenstoelenonderzoek Nederland coördineert projecten met betrekking tot verspreiding, ecologie en bescherming van paddenstoelen. Hieronder geven we enkele voorbeelden.

Netwerk Ecologische Monitoring

De paddenstoelenmeetnetten zijn onderdeel van het Netwerk Ecologische Monitoring. Hierin worden geselecteerde paddenstoelen in bossen, venen en zeerepen langjarig gevolgd door honderden vrijwillige waarnemers. Deze vrijwilligers vormen de spil van het hele project. De resultaten worden geanalyseerd dor het Centraal Bureau voor de Statistiek en onder andere gebruikt voor trendberekeningen, de Rode Lijst en de habitatrichtlijnrapportage.

Meetnetexcursie met vrijwilligers

Rode Lijst Paddenstoelen

In nauwe samenwerking met de Nederlandse Mycologische Vereniging en het Centraal Bureau voor de Statistiek werken we aan de actualisatie van de Rode Lijst. Paddenstoelen zijn een beleidsrelevante soortgroep die onder andere inzicht kan geven in de effecten van milieuveranderingen op de natuur, zoals bijvoorbeeld stikstofdepositie. Een Rode Lijst speelt een belangrijke rol in natuurbescherming en -beleid en maakt de samenleving bewust van de staat van de natuur.

Stadsmonitoring

Groene locaties in stedelijk gebied kunnen een toevluchtsoord zijn voor paddenstoelen. Voor veel soorten is verschralen door maaien en afvoeren van vegetatie belangrijk. Op oude bomen groeien bijzondere houtzwammen. Zulke situaties doen zich voor op begraafplaatsen, in parken en wegbermen. In Nijmegen zetten we samen met andere soortenorganisaties een citizen science-project op voor het monitoren van paddenstoelensoorten door vrijwillige waarnemers.

Paddenstoelen, bodem en beheer

Met verschillende opdrachtgevers en partners onderzoeken we de relatie tussen paddenstoelen, bodem en beheer. Deze onderzoeken geven aanvullende inzichten in de indicatiewaarde van paddenstoelen, waarmee we een waardevol instrument creëren om de toestand van de natuur te meten. De resultaten worden gebruikt voor passende beheersadviezen.

Aanbieden van cursussen

We bieden samen met de Nederlandse Mycologische Vereniging twee online cursussen aan. Een Opstapcursus voor beginners zonder ervaring en een Basiscursus Paddenstoelen voor mensen die al enige voorkennis van paddenstoelen hebben. Na succesvolle afronding van de Basiscursus Paddenstoelen ontvangen deelnemers een certificaat dat aantoont dat zij over solide mycologische basiskennis beschikken. Kennis die zij direct kunnen toepassen, bijvoorbeeld in hun werk, maar ook als vrijwilliger bij het inventariseren van paddenstoelen als citizen scientist. 

Nieuwe website

Paddenstoelenonderzoek Nederland heeft sinds kort een nieuwe website, waar iedereen kan zien wat we doen en waar we voor staan. Daarnaast is Paddenstoelenonderzoek Nederland actief op FacebookInstagram en LinkedIn.

De nieuwe website van Paddenstoelenonderzoek Nederland

Tekst: Inge Somhorst & Ronald Morsink, Paddenstoelenonderzoek Nederland
Beeld: Ronald Morsink; Paddenstoelenonderzoek Nederland