Natuurjournaal 6 september 2025

De knobbelzwaan, of ‘mute swan’ zoals hij in het Engels wordt genoemd, is zo stil nog niet. Een sissende zwaan zullen we allemaal weleens hebben meegemaakt, of het pulserende geluid dat hun vleugels maken als ze overvliegen, maar wist je dat knobbelzwanen onder andere knorren? Overdag valt het misschien niet zo op, omdat het geluid van een bescheiden volume is en gemakkelijk overstemd wordt, maar onze buurtzwaan besluit de laatste tijd steeds midden in de nacht te gaan 'knorren'. Voor zwanen zijn knobbelzwanen echter discrete types. Vergelijk ze maar eens met wilde zwanen of trompetzwanen. Ook voor knobbelzwanen zit het paarseizoen erop, maar de zorg voor hun jongen gaat nog een aantal maanden door. Als volgend jaar het paarseizoen aanbreekt, is het welletjes en jaagt pa zijn kroost weg. Of hij dat ook knorrend doet...?

Tropisch gifgroen in je boomgaard, snerpend lawaai in de woonwijk, flatsen op je nette pak: de halsbandparkiet is niet meer weg te denken uit stedelijk Nederland. Door de milde winters, het bijvoeren in tuinen in de winter en een keur aan voedsel en nestelplaatsen doen de nakomelingen van ooit ontsnapte kooivogels – oorspronkelijk uit India en Pakistan – het hier goed. Ook in de rest van Europa stijgen hun aantallen. Halsbandparkieten zijn, net als andere papegaaiachtigen, zeer sociale, pientere vogels, die in groepen constant contact met elkaar houden door naar elkaar te schreeuwen. Ze kwebbelen – en kibbelen – wat af. Beoordelen ze iets als gevaar, dan vliegen ze met zijn alle op. Net als onder andere duiven en reigerachtigen hebben halsbandparkieten speciale veren, 'poederdonsveren', waarmee ze hun felle verenpak in topconditie houden. Deze veren groeien continu door. De toppen verkruimelen tot een keratinepoeder, dat de parkieten met hun snavel door de veren smeren. Vergelijk het met droogshampoo!

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Hans Dekker, Saxifraga; Theo Verstrael, Saxifraga