ARISE herkent Nederlandse natuur beter dan ooit
Naturalis Biodiversity CenterIntelligente vogelhuisjes, die bijhouden wat de kuikentjes te eten krijgen. Microfoons, die diergeluiden op naam helpen brengen. Een DNA-databank, die tienduizenden Nederlandse soorten kan herkennen aan hun erfelijk materiaal. Dat allemaal – en nog veel meer – is ARISE, de onderzoeksinfrastructuur die alle Nederlandse soorten kent en herkent.
Nieuw soort gereedschap
Wil je soorten op naam kunnen brengen, dan is er vanaf vandaag een nieuw stuk gereedschap beschikbaar. Of je nu een soortenspecialist bent en wil weten of je een nieuwe soort hebt ontdekt, een ecoloog die de biodiversiteit in een gebied in kaart wil brengen, of een computerwetenschapper die slimmere AI-software voor soortherkenning wil bouwen: ARISE is ontwikkeld voor jou.

Natuurcrisis
Vanaf vandaag kan iedereen inloggen op het platform en gebruikmaken van de mogelijkheden voor DNA, sensorbeheer, AI-soortherkenning en meer. "Het is crisis in de natuur," vertelt programmamanager Elaine van Ommen Kloeke, "en als we die willen aanpakken, hebben we de best mogelijke informatie nodig over het voorkomen van soorten per gebied. Dankzij ARISE kan die informatie er komen: we maken biodiversiteit meetbaar met de nieuwste technologie, bijna 'realtime' en op grote schaal."

Vrijwilligers onmisbaar
De hoofdonderzoeker van ARISE, prof. dr. Koos Biesmeijer, benadrukt de onmisbare rol van vrijwilligers bij de totstandkoming van de infrastructuur. "Onze DNA-bibliotheek was er niet gekomen zonder de bijna tweehonderd experts die ons geholpen hebben met het verzamelen van de soorten. Onze AI voor geluiden werkt, omdat mensen van over de hele wereld geluiden opnamen. De soorten-beeldherkenning van Naturalis is van wereldklasse, omdat een klein leger aan vrijwilligers helpt met de validatie. Nederland is gezegend met zoveel mensen die zich willen inzetten voor kennis van de natuur."

Meer informatie
- Vanaf vandaag kan iedereen die ARISE voor onderzoek wil gebruiken een account aanvragen via de website van het platform.
- Geluidsherkennende AI wordt steeds intelligenter (Nature Today, 26 juli 2025).
- DNA-onderzoek ontdekt meerdere nieuwe soorten in Nederland (Nature Today, 10 maart 2024).
- Alle verzamelaars verzamelen! (Nature Today, 22 juli 2023).
Tekst: Naturalis Biodiversity Center, met medewerking van de Universiteit Twente, de Universiteit van Amsterdam en het Westerdijk Instituut.
Beeld: Taco van der Eb, Naturalis Biodiversity Center; Daniel Silva David Lopes, Naturalis Biodiversity Center; Getty Images
