Vink

Nieuw lespakket laat kinderen spelenderwijs ontdekken wat bosvogels nodig hebben – zelfs op het schoolplein!

IVN, Provincie Gelderland
15-NOV-2025 - Waarom is het vinkenmannetje zo opvallend gekleurd en het vrouwtje juist niet? Wat eet een bosvogel en hoe kun je dat aan zijn snavel zien? In opdracht van provincie Gelderland maakte IVN voor kinderen uit groep 5 t/m 8 het lespakket ‘Word vogelspotter’ over bosvogels. Leren over de natuur is leuk en laat ook kwartjes vallen: want wat zouden deze vogels eigenlijk van het schoolplein vinden?

Bosvogels zijn vogels die in het bos wonen. Maar als je beter kijkt, zijn ze allemaal ook heel verschillend. Zie de snavel van de bosuil: een scherpe haaksnavel, ideaal om prooien uit elkaar te scheuren. Een vogel die het liefst vertoeft in een holte hoog in een boom. Of neem de vink, die juist op de bodem van het bos zoekt naar zaden: zijn kegelsnavel is uitermate geschikt om die op te pikken. Het vrouwtje heeft een perfecte schutkleur, zodat ze op haar nest niet opvalt. Het mannetje is daarentegen juist opvallend gekleurd om vrouwtjes te versieren.

Leren over bosvogels gaat vooral over verwonderen. En anders waarnemen. Leer je anders kijken, dan kun je ook bedenken: wat heeft deze vogel eigenlijk nodig? En wat vindt hij van mijn buurt, komt hij graag in mijn tuin, op het schoolplein? Wat zijn de plekken waar ik ze het best kan bekijken? En misschien ga je ze ook wel herkennen: die met dat ene witte veertje, die heb ik vaker gezien!

Over bosvogels leer je met al je zintuigen

Als kinderen op een leuke manier kennismaken met natuur, raken ze er ook in geïnteresseerd. In opdracht van provincie Gelderland ontwikkelde IVN Natuureducatie een lespakket over bosvogels. Een thema dat heel goed bij Gelderland past. Er is veel bos in deze provincie. En bosvogels kun je ook in je eigen leefomgeving bewonderen. Merels voelen zich prima thuis in een menselijke omgeving. Tijdens een avondwandeling kun je ook aan de dorpsrand een bosuil horen roepen.

Over bosvogels kun je dus ook op het schoolplein leren. Hoe? Wat IVN betreft door je zintuigen te gebruiken. Ervaar hoe camouflage werkt door jezelf op het schoolplein zo goed mogelijk te verstoppen. Of ga eens op zoek naar sporen van een merel: vogelpoep, nestmateriaal, een plek om te drinken.

Welke sporen van bosvogels zijn er op jouw schoolplein te vinden?

Wanneer voelt deze vogel zich thuis?

Met die ervaring op zak leren kinderen hun leefomgeving waarderen, want ze ontdekken dat buiten alles afhankelijk is van elkaar. Die bessenstruik is heel belangrijk voor de vogels: ze kunnen erin schuilen en ze kunnen de bessen eten. Vervolgens poepen ze de zaadjes uit, die weer uitgroeien tot een lijsterbes. En soms zijn de vogels zélf voedsel voor andere dieren.

Bosvogels op het schoolplein: dat is dus heel belangrijk. Hoe zorgen we ervoor dat de vogels graag op ons schoolplein komen? Het lespakket levert daarvoor genoeg gespreksstof. Misschien moeten er bessenstruiken worden geplant, of een nestkastje worden opgehangen?

Wil je ook met kinderen op ontdekking gaan?

Het lespakket is voor iedereen te downloaden en is geschikt voor schoolklassen, maar ook voor bijvoorbeeld de buitenschoolse opvang of kinderfeestjes. Met beperkte voorbereidingstijd kun je aan de slag met dit lespakket, ook zonder specifieke natuurkennis. Het lespakket sluit bovendien aan op de leerdoelen van het basisonderwijs (de SLO-doelen). De opdrachten kunnen deels binnen (in de klas) worden uitgevoerd en deels buiten: op het schoolplein of in de wijk. Er zijn een basisles en twee aanvullende modules, en elke les duurt ongeveer een uur. Je downloadt het pakket op de website van IVN: 'Word vogelspotter'.

Op de website staan nog veel meer lespakketten, zoals 'Van Bodem tot Bord', over hoe onze groente groeit, en 'Slootjesonderzoek', over het leven in water. De lespakketten zijn voor kinderen in de leeftijd van ongeveer 8 tot en met 12 jaar.

Tekst: Provincie GelderlandIVN Gelderland
Beeld: Pixabay (mannetje vink); IVN Gelderland