Eerste vondst van de Aziatische hoornaar in Nederland

De Aziatische hoornaar (Vespa velutina) is opgenomen op de Unielijst van de EU-exotenverordening, omdat ze schadelijk is voor honingbijen en inheemse insecten. Het menu van deze wesp bestaat namelijk voor een fors deel uit honingbijen. Imkers vrezen deze nieuwe bedreiging voor de toch al veelgeplaagde honingbijen. Er circuleren nogal wat sensatieverhalen over hoornaars op het internet, maar zowel de Aziatische als de Europese hoornaar zijn normaal niet agressief. Alleen als hun nest verstoord wordt kunnen ze mensen aanvallen. 

De Aziatische hoornaar komt van oorsprong voor in Azie en is van daaruit per ongeluk in Europa geïmporteerd. Inmiddels komt de soort op vele plekken voor in Frankrijk, Spanje, Portugal, Italië en Duitsland en ook uit België zijn er al diverse meldingen. In 2016 werd de Aziatische hoornaar voor het eerst in Engeland gevonden. Gezien de gestage noordwaartse opmars in Europa was het dus een kwestie van tijd voordat ze in Nederland zou opduiken.

De Aziatische hoornaar is iets kleiner dan de Europese hoornaar. De Aziatische hoornaar heeft een compleet zwart borststuk, bij de Europese variant is het borststuk grotendeels roodbruin. Verder is de bovenzijde van het achterlijf bij de Aziatische hoornaar grotendeels donker met één of twee dunne, gele bandjes en een gele punt, terwijl de Europese hoornaar een geelzwart gestreept achterlijf heeft. Verder vallen de tweekleurige poten bij de Aziatische hoornaar op. Het eerste deel van de poten is zwart, terwijl de tarsen (insectenvoeten) licht gekleurd zijn. Bij de Europese hoornaar zijn de poten eenkleurig roodachtig. 

In de komende weken zal bij Dreischor een nader onderzoek plaatsvinden om te bepalen of het gaat om één of meerdere nesten of dat het toch waarschijnlijker is dat de wesp per ongeluk met vakantiegangers is meegelift. Op basis van de resultaten van dit onderzoek zullen de provincie Zeeland en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit bepalen welke vervolgactie nodig en mogelijk is.

Meer informatie

• Nederlands Soortenregister
• Project Invasieve Exoten Herkenningsfiche België(pdf; 0,5 MB)

Tekst: Jan Smit, Roy Kleukers & Timo Roeke, EIS Kenniscentrum Insecten en Waarneming.nl
Foto's: Siga, CC BY-SA 3.0 (leadfoto: Aziatische hoornaar); Jean Haxaire; Hans Jonkman