Ophioglossum vulgatum. Addertong

Zeldzame Addertong gevonden in Noord-Holland

FLORON
11-SEP-2011 - In het natuurreservaat De Boomerwaal bij Nieuwe Niedorp (NH) is tijdens een excursie met medewerkers van Staatsbosbeheer onverwacht de zeldzame Addertong gevonden. De plant was nog niet uit de directe omgeving bekend. Addertong is een kleine varen met een opmerkelijk uiterlijk, dat weinig van een doorsnee varen weg heeft. Kenmerkend is de spiesvormige sporenaar waaraan de plant in de Middeleeuwen de naam“Ons Heeren speercruyt” oftewel ‘de lans van Christus’ (Lancea Christi) ontleende.

Bericht uitgegeven door FLORON op [publicatiedatum]

In het natuurreservaat De Boomerwaal bij Nieuwe Niedorp (NH) is tijdens een excursie met medewerkers van Staatsbosbeheer onverwacht de zeldzame Addertong gevonden. De plant was nog niet uit de directe omgeving bekend. Addertong is een kleine varen met een opmerkelijk uiterlijk, dat weinig van een doorsnee varen weg heeft. Kenmerkend is de spiesvormige sporenaar waaraan de plant in de Middeleeuwen de naam “Ons Heeren speercruyt” oftewel ‘de lans van Christus’ (Lancea Christi) ontleende.

Addertong (Ophioglossum vulgatum) is niet zomaar een varen. Samen met Maanvaren, ook al zo’n leuk klein varentje, vertegenwoordigt het een aparte familie in ons land. Kenmerkend is hun vlezige structuur en het ontbreken van schubben. Beide soorten komen vooral aan de kust voor, maar kennen verspreid in het binnenland ook diverse vindplaatsen. Hun kleine groene uiterlijk maakt het echte zoeksoorten. In dit geval was het het geoefend oog van florist Sipke Gonggrijp die deze soort tussen de overige vegetatie uit viste.

Addertong met lange spiesvormige sporenaar (foto: Saxifraga-Rudmer Zwerver)

De Addertong werd gevonden in bloemrijk rietland. Dat is ontstaan door een vegetatiebeheer van maaien aan het eind van de zomer en daarna afvoeren van het gewas. Zo werd de ruige moerasbegroeiing omgevormd tot bloemrijk rietland. Addertong komt maar op enkele plaatsen voor ten noorden van het Noordzeekanaal. Het is een soort die vaker voorkomt in enigszins brakke situaties. Ook in De Boomerwaal is dat het geval zoals een andere leuke vondst, van de brakwaterplant Heemst, bevestigde. De bijzondere vondsten onderstrepen dat het door goed beheer mogelijk is om bloemrijk rietland te ontwikkelen, waarin onverwacht zeldzame planten op kunnen duiken.

Tekst: Arnout-Jan Rossenaar, Staatsbosbeheer en Wout van der Slikke, FLORON
Foto: Saxifraga-Rudmer Zwerver