Hamsters worden wakker
ZoogdierverenigingBericht uitgegeven op donderdag 20 maart 2008 door Zoogdiervereniging VZZ en Wageningen UR
De winter zit er op. De hamsters komen weer boven de grond. Vanaf oktober hebben de hamsters, ook wel korenwolven genoemd, een winterslaap onder de grond gehouden. Al die maanden leefden ze van een voorraad graan die ze in het najaar aangelegd hebben.
Elke hamster graaft zijn eigen burcht (hol onder de grond), die in de loop van het leven wordt uitgebreid. De burchten bevinden zich in akkers en zijn makkelijk te herkennen aan de loodrechte ingangen, zogenaamde valpijpen. Deze pijpen zijn in de loop van de winter onder invloed van het weer en de wind dichtgeslibd of uit het zicht verdwenen door ploegen. Als de hamsters in maart wakker worden graven ze de valpijpen van binnenuit weer open. In de nog kale akker zijn deze als loodrechte gaten makkelijk te vinden.
Hamsters vind je alleen in Zuid-Limburg en dan ook nog eens alleen in een bepaald soort akkers. Enkele jaren geleden was de hamster in Nederland bijna uitgestorven. Er is toen snel actie genomen om de laatste hamsters te redden. Nu leven er weer enkele honderden dieren in het zuiden van Limburg. Die vind je vooral in akkers die speciaal voor de hamsters beheerd worden. Dat zijn akkers waar graan of luzerne verbouwd wordt en die laat in het jaar of soms helemaal niet geoogst worden. Het late of niet oogsten van de gewassen blijkt van groot belang voor de overleving van de hamsters gedurende de winter. In deze akkers vind je nu, in maart, tot vier keer zo veel geopende burchten dan in akkers waar het gewas al in de zomer geoogst wordt. De aanwezigheid van gewas tot in het najaar of gedurende de hele winter is waarschijnlijk van levensbelang voor de hamsters omdat er dan tot aan de winterslaap voedsel beschikbaar is en de hamsters een grote wintervoorraad kunnen aanleggen. En waarschijnlijk ook omdat het dekking biedt tegen roofdieren.
Deze kennis wordt nu gebruikt om de leefgebieden van de hamsters in Limburg nog beter te maken. Uiteindelijk moet een netwerk van leefgebieden en verbindingszones ontstaan dat het voortbestaan van de hamsterpopulatie in Nederland garandeert. Dit sluit aan op het beleidsprogramma Biodiversiteit van de Nederlandse overheid dat op 14 maart jongstleden aan de Tweede Kamer aangeboden werd. Een van de prioriteiten in dat beleidsprogramma is het creëren van ecologische netwerken.
Meer lezen over hamsters en ecologische netwerken ga naar www.zoogdiervereniging.nl, www.korenwolfwereld.nl of naar het Hamsterexperiment project van het Beleidsondersteunend Onderzoek