parende egels (uitsnede)
24-JUN-2009 - Rare geluiden in de tuin? Bel niet meteen de politie; het kunnen ook twee egels zijn. Het paarseizoen van de egels is in volle gang en dat gaat er nogal luidruchtig aan toe. Maar hoe doen egels het eigenlijk?

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging op woensdag 24 juni 2009

Rare geluiden in de tuin? Bel niet meteen de politie; het kunnen ook twee egels zijn. Het paarseizoen van de egels is in volle gang en dat gaat er nogal luidruchtig aan toe. Maar hoe doen egels het eigenlijk?

Bij de Zoogdiervereniging zijn in het kader van het Jaar van de Egel meldingen binnengekomen van parende egels. Voor wie het ooit meemaakt een unieke ervaring. Mensen die alleen de geluiden horen en de egels niet zien schrikken er soms zelfs van. Het paren duurt lang en gaat gepaard met veel geluid.

Het voortplantingseizoen bij egels loopt van mei tot en met augustus. De paartijd is de periode waarin egels de meeste geluiden maken. Ze zijn dan voortdurend actief en maken ook in hun eentje allerlei geluiden, van snuivend blazend tot snurkend. Deze geluiden geven aan dat ze zich gestoord maar niet bedreigd voelen. Verder snuiven ze ingehouden als ze een vreemd voorwerp of omgeving onderzoeken. Maar ook tijdens de paring puffen en blazen ze als een oude stoomtrein.

Parende egels en het voorspel
Het mannetje loopt steeds maar rond het vrouwtje in een poging haar over te halen om te paren. Het kan uren duren voordat het vrouwtje toegeeft (of er alsnog vandoor gaat). De paring verloopt -anders dan vaak wordt verondersteld- op een manier die voor dieren gebruikelijk is. Klaarblijkelijk kan het vrouwtje haar achterlijf op het beslissende moment dusdanig omhoog steken dat het mannetje haar zonder zich te prikken kan dekken. De paring kan, met korte pauzes, vaak langer dan een uur duren. Daarna blijft het paartje vaak nog een tijdje samen, maar uiterlijk tegen de tijd dat de jongen in aantocht zijn verjaagt het vrouwtje het mannetje.

Hugh Warwick, beroemd Engels egelonderzoeker en auteur, komt in het kader van het Jaar van de Egel tijdens het Egelweekend (18, 19 en 20 september) naar Nederland. Als voorproefje staat een interview met hem in het komende nummer van het tijdschrift Zoogdier. Daarin geeft hij ook antwoord op het bekende mopje: ‘Hoe doen egels het?’ Warwick: ‘Heel voorzichtig is het simpele antwoord’. En dat is nog waar ook. Het mannetje moet er heel wat in investeren om het vrouwtje over te halen. Verpleegsters die in de Verenigde Staten in het strafrechtelijk onderzoek werken, hebben de egel zelfs als totemdier. Deze verpleegsters komen met heel wat slachtoffers van seksueel geweld in aanraking en zien de egel als het dier waar ‘nee’ ook echt NEE betekent.

Kijk ook op www.jaarvandeegel.nl

Tekst: Eric van Kaathoven, www.zoogdiervereniging.nl
Foto: Pierre Janssen