Meer dan mosterd op de Zaanse Schans

Bericht uitgegeven door FLORON op maandag 27 september 2010

De biodiversiteit in de stedelijke omgeving is hoog. Dat blijkt altijd weer goed wanneer je zo’n gebied op alle voorkomende soorten uitkamt. Bijvoorbeeld tijdens een plantenexcursie van FLORON aan de Zaansche Schans.

Dat het inventariseren van stedelijk gebied op zaterdag niet in alle rust kan plaatsvinden is te verwachten. Zeker als een toeristische trekpleister als de Zaanse Schans in het te inventariseren gebied ligt, verwacht je enige drukte. Maar met een braderie aan beide kanten van de Zaan wordt dat wel een heel aparte ervaring. Niet alleen waren enkele straten vol met kraampjes en koopbeluste flaneerders. Ook buiten de bebouwde kom was het druk, maar dan met peletons fietsers.

Het te onderzoeken kilometerhok is naast de Zaan gevuld met het museum de Zaanse Schans, een stuk veenweide, een stuk dorp, sportvelden en een industrieterrein. Het laatste bestaat voornamelijk uit havens, oude gebouwen en loodsen met stukken braakland er tussen.

Juist die verscheidenheid in gebruik zorgt voor veel verschillende soorten. Daaronder ook verschillende bijzonderheden. Zo is Peperkers (Lepidium latifolium) – hier heel toepasselijk - op braaklandjes op een tweetal plaatsen gevonden. Deze zeldzame plant is van oorsprong een steppeplant en komt in Europa meestal als cultuurrelict voor. Alleen langs de Europese kusten in (zwak-) brakke milieus is het voorkomen van de plant oorspronkelijk. Dit geldt waarschijnlijk ook voor de omgeving van de ooit brakke Zaan. Een meer onverwachte vondst was Vreemde ereprijs (Veronica peregrina). Op een parkeerplaats van een haven stonden tientallen exemplaren tussen de straatstenen. Een zeldzame vondst voor Noord-Holland. Voor het jaargetijde onverwacht, maar daar is de regenrijke zomer niet vreemd aan.

Een stadshok levert soms – ook bij een eenmalig bezoek - wel rond de 250 soorten of meer op. Hier bleef de teller even boven de 200 staan. Het had evengoed hoger kunnen uitvallen omdat veel soorten net buiten de hokgrenzen werden gevonden. Maar ook deze lijst maakt al voldoende duidelijk dat de Zaansche Schans meer plantensoorten herbergt dan alleen Zwarte mosterd.

Tekst: Peter Wetzels en Wout van der Slikke, FLORON
Foto: Wout van der Slikke