Els (Alnus subcordata) uit de Kaukasus - Iran. Bloeide op 10 januari 2011.

Eerste elzenpollen in de lucht

De Natuurkalender
14-JAN-2011 - De afgelopen dagen zijn door het Leids Universitair Medisch Centrum de eerste elzenpollen in de lucht aangetroffen. Het gaat zeer waarschijnlijk om elzen uit de Kaukasus die in Nederland zijn aangeplant. De komende dagen worden hoge temperaturen voorspeld. We verwachten daarom dat de witte en zwarte elzen de komende twee weken geleidelijk in bloei komen en hooikoortsklachten gaan veroorzaken.

Bericht uitgegeven door De Natuurkalender op [publicatiedatum]

De afgelopen dagen zijn door het Leids Universitair Medisch Centrum de eerste elzenpollen in de lucht aangetroffen. Het gaat zeer waarschijnlijk om elzen uit de Kaukasus die in Nederland zijn aangeplant. De komende dagen worden hoge temperaturen voorspeld. We verwachten daarom dat de witte en zwarte elzen de komende twee weken geleidelijk in bloei komen en hooikoortsklachten gaan veroorzaken.

In Nederland worden zeer regelmatig elzen in het openbaar groen aangeplant. Veel van deze elzen hebben hun oorsprong in gebieden buiten Nederland zoals bijvoorbeeld de Kaukasusregio in het uiterste zuidoosten van Europa en noordwesten van Azië. Deze buitenlandse elzen komen beduidend eerder in bloei dan de van oorsprong in Nederland voorkomende witte en zwarte elzen. De laatste jaren kwamen de buitenlandse elzen al regelmatig in de loop van december in bloei. Dit jaar is de bloei in december achterwege gebleven vanwege de zeer koude decembermaand. Nu de temperatuur al enkele dagen flink opgelopen is komen deze elzen in bloei.

Beginnende bloei bij een els uit de Kaukasus (foto: Arnold van Vliet)

Het Leids Universitair Medisch Centrum registreerde op 8 januari het eerste elzenpollen. De concentraties zijn nog laag maar in de buurt van bloeiende elzen kan deze oplopen. Hooikoortspatiënten die allergisch zijn voor elzenpollen kunnen daarbij al de eerste hooikoortsklachten van het jaar ontwikkelen. Voor hen is het hooikoortsseizoen dus begonnen.

De bloeiverwachting van De Natuurkalender geeft aan dat de eerste bloeiende witte elzen vanaf half januari verwacht worden met een piek in de eerste week van februari. De zwarte els volgt een paar dagen later. Dit zou een zeer vroege bloei betekenen, een maand vroeger dan normaal. De temperatuur in de komende weken speelt echter een belangrijke rol. De meerdaagse temperatuurverwachting laat vanaf komende zondag al weer een dalende trend zien. Zodra de temperatuur richting het vriespunt gaat zal de ontwikkeling van de bloemen stil komen te liggen. De koude start van 2010 zorgde ervoor dat de zwarte elzen pas gemiddeld 17 maart in bloei kwamen.

Hooikoortspatiënten kunnen via Allergieradar.nl helpen ons inzicht te vergroten in de relatie tussen pollenaantallen, weersomstandigheden en hooikoortsklachten door dagelijks hun klachtenniveau te registreren.

Tekst en foto: Arnold van Vliet, De Natuurkalender, Wageningen University