Een babykamer voor ringslangen

Bericht uitgegeven door Stichting RAVON [land] op [publicatiedatum]

In de leefgebieden van de ringslang worden door vrijwilligers broed- en kraamkamers aangelegd. Dit vindt ieder jaar opnieuw plaats in de maand maart, ruim voordat moeder ringslang haar eieren gaat afzetten. Het is een voorbeeld van een eenvoudig uit te voeren soortgerichte beschermingsmaatregel met een zeer positief effect op de ringslangpopulatie. 

De ringslang legt meestal tussen de 5 en 30 eieren, afhankelijk van de grootte van het vrouwtje. Moeder ringslang bekommert zich verder nauwelijks om haar eitjes, het uitbroeden gebeurt door broeiwarmte die ontstaat in lagen rottend materiaal. In de natuur legt de ringslang haar eieren vaak in rottende boomholtes of in lagen bladmateriaal. Vaak echter mislukken deze legsels vanwege een te lage broeitemperatuur. De ringslang legt de eieren ook vaak in composthopen in tuinen en vroeger ook wel op open mestvaalten. In grote delen van zijn leefgebied is het een cultuurvolger. Open mestvaalten zijn verdwenen uit ons landschap, en daarmee zijn ook vele goede kraamkamers voor de ringslang verloren gegaan. Om de kansen op broedsucces te verhogen leggen vrijwilligers daarom kunstmatige broeihopen aan, bestaande uit takken, paardenmest en veel bladafval. Zie hieronder een instructiefilmpje (In de ban van de Ringslang) voor de aanleg van zo'n broeihoop.

De broeihopen van vorig jaar worden eerst door de vrijwilligers doorgespit om het aantal lege eischalen te tellen, dit geeft een goede indruk van het broedsucces uit het voorgaande jaar. In de broeihopen komt meer dan 95 procent van de eieren uit, dit is een veel hoger percentage dan in natuurlijke eiafzetplaatsen. Na het rapen van de lege doppen wordt er eerst een flinke bladlaag aangelegd, veertig centimeter, en daarna worden er lagen paardenmest en blad, afgewisseld met grote takken om en om gestapeld. Uiteindelijk ontstaat er een broeihoop van anderhalf tot twee meter hoog. Deze hoop gaat de komende maanden van binnenuit broeien en in de zomer komen de drachtige vrouwtjes van kilometers ver naar de broeihopen om er eieren in af te zetten. In augustus en september (zes tot tien weken na de eiafzet ) worden de 14 tot 22 centimeter lange jonge slangetjes geboren. In drie tot vier jaar groeien deze uit tot volwassen ringslagen.  

Tekst, foto en film: Raymond Creemers, Stichting RAVON