Konik merrie adopteert veulen

FREE Nature
17-MEI-2013 - Onlangs zag beheerder Arjen Boerman van FREE Nature iets opvallends. Een merrie liet tegelijk twee veulens drinken, maar ze had geen tweeling. Ze heeft gedeeltelijk de zorg van een ander veulen op zich genomen. De moeder van het geadopteerde veulen was veroverd door een andere harem waardoor het veulen het contact had verloren, maar geen zorgen….?

Bericht uitgegeven door FREE Nature [land] op [publicatiedatum]

Onlangs zag beheerder Arjen Boerman van FREE Nature iets opvallends. Een merrie liet tegelijk twee veulens drinken, maar ze had geen tweeling. Ze heeft gedeeltelijk de zorg van een ander veulen op zich genomen. De moeder van het geadopteerde veulen was veroverd door een andere harem waardoor het veulen het contact had verloren, maar geen zorgen….?

In het Geuzenbos Amsterdam leven in totaal 13 konikpaarden verdeeld over twee harems. De leidhengst van harem 1, Goldi, had nadat een merrie in 2012 was dood gegaan nog maar één merrie in zijn harem. Begin april zijn er daarom twee nieuwe merries naar het Geuzenbos gebracht om deze harem aan te vullen. Hiervoor hebben we de koniks tijdelijk opgesloten in een gedeelte van het gebied om de nieuwe merries te laten inburgeren in deze harem. Eind april konden beide harems elkaar voor het eerst ontmoeten.

Leidmerrie Donna zoogt twee veulens, tel het aantal benen maar na (foto: Arjen Boerman)

Begin mei is er bij één van beide merries een veulen geboren en werd ze weer vruchtbaar. Panor, de leidhengst van harem 2, heeft van deze mogelijkheid gebruik gemaakt om deze merrie uit de harem van Goldi (harem 1) weg te halen. Euvel alleen is dat het veulen van twee weken oud achter bleef. Op 7 mei 2013 is ook bij de tweede toegevoegde merrie uit harem 1 een veulen geboren, ook deze zijn inmiddels door Panor opgehaald en naar harem 2 gebracht.

Het veulen dat bij Goldi, in harem 1, is achtergebleven heeft totdat ze een jaar oud is moedermelk nodig, dus was de vraag: wat nu? Na intern overleg en de waarneming dat de leidmerrie uit harem 1 het veulen laat drinken, heeft de beheerder besloten om te proberen beide harems met elkaar in contact te brengen. Dit lukte aardig en merrie en veulen hebben elkaar gezien, maar de merrie negeerde het veulen. Gevolg is dat de leidmerrie van harem 1 nu twee veulens onder haar hoede heeft.

In een onderzoek naar het zooggedrag van merries uit 2011 in begrazingsgebied Leeuwen bleek dat diverse merries naast hun eigen veulen ook de veulens van voorgaande jaren zoogden. Het gedrag werd van moeder op dochter overgenomen, maar ook onverwante, lager in rang staande merries namen het gedrag over. Een merrie met de naam Dyna bleek na intensieve observaties de aanstichter van dit gedrag. En nu komt het mooie de leidmerrie van harem 1 uit het Geuzenbos, Donna, die naast haar eigen veulen ook het weesveulen zoogt, is een dochter van Dyna.

Voor Donna is het nu de tweede keer dat dit gedrag wordt waargenomen. Ook in 2011 heeft ze twee veulens gezoogd nadat de merrie van het tweede veulen dood was gegaan. FREE Nature blijft beide veulens goed in de gaten houden en zal actie ondernemen indien dit nodig blijkt. Maar als het goed gaat, laten we de natuur zijn gang gaan, want dit is natuurlijk gedrag, waar verschillende verklaringen voor zijn te bedenken. Is het in het belang van de soort dat Donna en Dyna dit toe laten, gaat het om eigen belang of misschien wel om medelijden?

Tekst en foto: Arjen Boerman, FREE Nature