Gewone grootoorvleermuis

Vleermuizen gebruiken brievenbussen

19-AUG-2013 - De Kerk heeft een probleem: er komen steeds minder reguliere gasten naar het Huis van God terwijl het aantal ongewenste bezoekers stijgt. Naast pikkedieven op zoek naar relikwieën & co, wordt menig kerkzolder geteisterd door duivengebroed en kauwerijen. De Vleermuizenwerkgroep springt de clerus bij om het gevederte uit haar nokken te verdrijven.

Bericht uitgegeven door de Vleermuizenwerkgroep Natuur.Boven-Schelde [land] op [publicatiedatum]

De Kerk heeft een probleem: er komen steeds minder reguliere gasten naar het Huis van God terwijl het aantal ongewenste bezoekers stijgt. Naast dieven op zoek naar relikwieën, wordt menig kerkzolder geteisterd door duivengebroed en kauwerijen. De Vleermuizenwerkgroep springt de clerus bij om het gevederte uit haar nokken te verdrijven.

Neem  nu de Sint-Martinuskerk in Vurste (Oost-Vlaanderen). De kerkzolder is er goed voor een kraamkolonie van 45 Gewone grootoorvleermuizen: naar Vlaamse normen is dit best veel. In 2010 werd deze zolder vleermuisvriendelijk ingericht (met dank aan het Lifeproject Bataction). Had meneer pastoor de vleermuizen dan willen weren van zijn toren? Wel integendeel! De kerkfabriek was blij met al dat gefladder. Alleen met de medebewonende duiven en Kauwen liep ze niet zo hoog op. Oplossing: duivennetten voor de galmgaten hangen. Exit duif. Weg Kauw. Geen duivenstront meer. Geen massieve takkenbergen op zolder, aangesleept door de kolonie overijverige Kauwen. Om te vermijden dat vleermuizen het slachtoffer van dit ‘ingangsverbod’ zouden worden, werden vleermuisbrievenbussen geplaatst; houten kaders die in de duivennetten werden ingewerkt en een spleetvormige toegang tot de kerkzolder vormen. Te smal voor vogels, perfect voor vleermuizen.

De kerk van Vurste, goed voor een kraamkolonie van ca. 45 Gewone grootoorvleermuizen (foto: David Galens)

Tenminste, zo had het moeten lopen. Maar de ‘duiven van de deken’ (één van de vele dialectnamen waarmee Kauwen werden bedacht) wisten zich toch nog door de spleten heen te wurmen. De taskforce van de plaatselijke vleermuizenwerkgroep dokterde een verbeterde brievenbus uit. Aan de binnenkant werd een aanvliegplank gemonteerd waarvan het uiteinde in de brievenbus  steekt. Gevolg: de opening werd een stuk smaller, van 6 cm naar 4,5 cm.

De galmgaten werden afgesloten met fijn duivengaas. Rechtsonderaan werd in elk galmgat een nauwe vleermuizenbrievenbus aangebracht. (foto: David Galens)

Om zeker te zijn dat dit de Kauwen finaal zou weren, werden op de kerkzolder vier trailcams geïnstalleerd die 96 uur lang alle bewegingen rond vier brievenbusspleten registreerden. Het resultaat was bevredigend: de Grootoren gebruiken de aanvliegplankjes terwijl de kerkkauw vooral z’n kop blijkt te breken waarom hij vroeger door die opening kon en nu niet meer. Het experiment werd nog een keertje overgedaan, dit keer met een trailcam met een snellere reactiesnelheid. Vijf nachten monitoring leverde een mooi setje vleermuisplaatjes op. De fluwelen fladderaars blijven dergelijke camera’s nog steeds iets te vlug af maar op de foto’s is wel duidelijk te zien waar grootoren hun naam aan te danken hebben. De tijdsmelding en het gedrag op de foto’s zorgde voor heel wat nuttige info en gaf een verhelderend inzicht in het leven op een kerkzolder.

Onderzoek met een trailcam toonde aan de Gewone grootoren de aangepaste brievenbussen vlot gebruiken (foto: David Galens)

Natuur.Boven-Schelde wenst uitdrukkelijk de kerkfabriek van Vurste (en met name Paul Kongs) te bedanken voor de vleermuisvriendelijke initiatieven die rond de Sint-Martinuskerk werden uitgewerkt. Ook een woord van dank aan iedereen die een trailcam ter beschikking stelde.

De Vleermuizenwerkgroep van Natuur.Boven-Schelde organiseert in het kader van de  Europese nacht van de Vleermuis een schitterend event in Melle, op 24 augustus. Voor meer info: klik hier.

Tekst: David Galens en Dominique Verbelen, Vleermuizenwerkgroep Natuur.Boven-Schelde
Foto's en filmbeelden: Vleermuizenwerkgroep Natuur.Boven-Schelde