Vlaming heeft nauwelijks toegang tot natuur op wandelafstand
Bericht uitgegeven door Natuurpunt Beleid [land] op [publicatiedatum]
3 miljoen Vlamingen hebben geen toegang tot natuur op wandelafstand van hun woning. Dat blijkt uit een onderzoek dat Natuurpunt uitgevoerd heeft op basis van gegevens van het Vlaams Instituut voor Technologisch Onderzoek (VITO). Nochtans is er wetenschappelijk bewijs voor het positief effect van wandel- en speelnatuur op de gezondheid van mensen. Natuurpunt vraagt de volgende Vlaamse regering om werk te maken van bereikbare natuur voor iedereen.
Natuur op wandelafstand is cruciaal voor een gezonde bevolking: uit onderzoek blijkt dat het een gunstige invloed heeft op onze mentale en fysieke gezondheid. Dat effect valt in cijfers uit te drukken. Uit een recente VITO-studie blijkt dat 10 procent meer groen in de woonomgeving overeenkomt met een besparing van 214 euro per inwoner voor de sociale zekerheid. Mensen die kunnen gaan wandelen in een groene omgeving gaan minder vaak naar de huisarts met klachten van diabetes, longaandoeningen en stress. Om effectief gebruikt te worden moet die natuur ook goed bereikbaar zijn en binnen een straal van 1,6 km liggen.
Vlaanderen heeft dat potentieel in 1993 al opgemerkt en vertaald naar de Vlaamse richtlijnen van nabije natuur, de zogenaamde groennormen. Daarin staat dat elke Vlaming recht heeft op een natuurgebied van 30 ha op 1,6 km van de woonomgeving. Uit het rapport van Natuurpunt blijkt dat er nog werk aan de winkel is om van die groennormen een realiteit te maken. Slechts 46 procent van de Vlamingen vindt een gebied van 30 ha in de buurt van de woning. Dat betekent dat drie miljoen Vlamingen het zonder zo’n wandelgebied moeten stellen.
De verschillen tussen de provincies zijn groot. Limburg scoort relatief hoog. 66 procent van de Limburgers vindt rust in de natuur op 1,6 km van zijn woning. Van de 20 gemeentes met natuur op wandelafstand voor elke inwoner, ligt de helft in Limburg. Ook de provincie Antwerpen doet het relatief goed. 62 procent van de inwoners kan er op wandel in een natuurgebied bij de deur. De gemeentes die natuur voorzien voor elke inwoner, liggen vooral in de groene Kempen: Grobbendonk, Vorselaar en Vosselaar. Vlaams-Brabant vertegenwoordigt het Vlaams gemiddelde. De helft van de Brabanders kan op wandel in de buurt van zijn woning. Oost-Vlaanderen duikt een eind onder het Vlaams gemiddelde door: slechts 30 procent van de Oost-Vlamingen vindt op dit ogenblik een stuk van 30 hectare natuur op wandelafstand. Voor de Gentenaars is dat zelfs maar 8 procent. Het slechtst bedeeld is West-Vlaanderen: 76 procent van de West-Vlamingen vindt geen groot natuurgebied op wandelafstand van de woning. Roeselare is de rode lantaarn: geen enkele inwoner vindt er 30 hectare natuur op wandelafstand.
De nood aan meer natuur is groot en zal als gevolg van de stijgende bevolkingsdichtheid en het hitte-eilandeffect nog toenemen, vooral in de Vlaamse centrumsteden. Daarom vraagt Natuurpunt dat Vlaanderen de langetermijnplanning die in 1993 opgesteld werd decretaal te verankeren tegen 2016. Intussen moet ook ingezet worden op nieuwe nabije natuur en stadsbosprojecten.
Opdrachten
Met de campagne “Laat de natuur niet barsten” roept Natuurpunt iedereen op om inspirerende opdrachten te formuleren voor het natuurbeleid van de toekomstige Vlaamse regering. Ondertussen heeft Natuurpunt al 9500 opdrachten verzameld. Veel van die opdrachten gaan over natuur in de buurt van de woonomgeving. Bij de start van de toekomstige Vlaamse regering zullen alle opdrachten overhandigd worden. Opdrachten kunnen nog worden doorgegeven op www.barsten.be.
Tekst: Annelore Nys, Natuurpunt Beleid
Foto: Wim Dirckx