Zwemmende bever in de Biesbosch

Bevers 15 jaar in provincie Utrecht

Zoogdiervereniging
22-MEI-2014 - In 1988 werden de bevers teruggebracht naar Nederland, na ruim 150 jaar afwezig te zijn geweest. In Utrecht duurde het tot 1999, en dan ook nog door een bijzondere ontsnapping… Bever- en otterwerkgroep CaLutra van de Zoogdiervereniging volgt de bevers al jaren. Hoe is het de Utrechtse bevers de afgelopen 15 jaar vergaan?

Bericht uitgegeven door de Zoogdiervereniging [land] op [publicatiedatum]

In 1988 werden de bevers teruggebracht naar Nederland, na ruim 150 jaar afwezig te zijn geweest. In Utrecht duurde het tot 1999, en dan ook nog door een bijzondere ontsnapping… Bever- en otterwerkgroep CaLutra van de Zoogdiervereniging volgt de bevers al jaren. Hoe is het de Utrechtse bevers de afgelopen 15 jaar vergaan?

Het begin
Het begon voor de Utrechtse beverpopulatie in… een dierentuin. Vanuit het bovenop de Grebbeberg gelegen Ouwehands Dierenpark in Rhenen ontsnapte in 1999 een jonge bever die zich vestigde in de Nederrijn-uiterwaarden van de Blauwe Kamer. Besloten werd om de overige familieleden ook in de Blauwe Kamer uit te zetten. Begin jaren negentig was daar de zomerdijk doorgestoken om zo de dynamiek te herstellen van een natuurlijk riviersysteem. Dit zorgde ook voor goede omstandigheden voor de bever.

Bever (foto: Bart Beekers)

Uitbreiding
De beverwerkgroep (inmiddels CaLutra) van de Zoogdiervereniging heeft de verspreiding van de bevers op de voet gevolgd. Ook van anderen kwamen meldingen, zodat er een goed beeld is ontstaan van de ontwikkelingen in de afgelopen 15 jaar.
Het gaat goed met de bever in Nederland, ook in Utrecht. De eerste jaren bleef de aanwezigheid van (gemelde) burchten en vraatsporen nog beperkt tot de Blauwe Kamer zelf. Pas in de periode 2005-2006 kwamen er ook meldingen uit de iets wijdere omgeving. Daarna gaat het snel, want in de periode 2007-2008 duikt de bever ook oostelijker op bij Renkum en westelijker bij Wijk bij Duurstede. Ook vanuit Zuid-Holland bij Schoonhoven verspreiden de bevers zich tot in de provincie Utrecht. Niet alle jaren was de onderzoeksinspanning gelijk, dus er ontstaan soms wat gaten in het kaartbeeld. Maar duidelijk is dat de laatste jaren sprake is van een verdere verdichting van de bevervestigingen, waarbij steeds meer burchten worden gevonden. Niet alleen aan de Utrechtse kant van de Nederrijn, maar ook aan de Gelderse oever. Er is zelfs een melding geweest van een bever in een zandwinplas bij Amersfoort, maar dit lijkt niet tot een permanente vestiging te hebben geleid. Inmiddels worden ook vanuit de Nederrijn andere plekken gekoloniseerd, zoals de Kromme Rijn.

Verspreidingskaart bevers in Culemborg-Renkum 2011-2013 (bron: NDFF en Zoogdierdatabank)

Eerdere verspreidingskaarten zien?

Toekomst
De toekomstige verspreiding is lastig te voorspellen, maar dat de bever zijn opmars voortzet is wel duidelijk. Niet alle delen van de provincie zijn geschikt voor de bever (zoals de zandgronden van de Heuvelrug), maar desondanks is er voldoende ruimte voor uitbreiding. De Zoogdiervereniging blijft de bevers volgen. Blijft u uw waarnemingen doorgeven?

In de nieuwsbrief van CaLutra is het volledige artikel te lezen over 15 jaar bevers in Utrecht.

Tekst: Stefan Vreugdenhil en Marjolein van Adrichem, CaLutra, Zoogdiervereniging
Foto: Bart Beekers, ARK
Kaarten zijn gemaakt op basis van data uit de Nationale Databank Flora en Fauna/Zoogdierdatabank.