zwartvlekwinteruil - primair

Ook in het nieuwe jaar al vlinders

De Vlinderstichting
3-JAN-2019 - We hebben er net de jaarwisseling opzitten en we associëren vlinders toch vooral met warmte, zon en zomer, maar ook de afgelopen dagen worden er diverse vlinders gemeld op de invoerportalen Waarneming.nl en Telmee. De zwartvlekwinteruil is daar een van.

De zwartvlekwinteruil is te herkennen aan de lichte dooradering van de zwarte vlekkenZoals de naam al aangeeft is de zwartvlekwinteruil juist in de winter actief. De eerste komen in november tevoorschijn, eigenlijk pas als het even wat kouder is geweest. Een eerste nachtvorst zorgt voor het verschijnen van deze nachtvlinder. Ook de afgelopen dagen zijn er zwartvlekwinteruilen gemeld. Het was dan ook ’s nachts nog relatief warm. Als het namelijk vriest dan zijn de zwartvlekwinteruilen niet te zien, maar ze worden vooral op de iets minder koude nachten actief. Soms worden vlinders rustend tussen opgestapelde oude dakpannen of houtblokken aangetroffen. De rupsen leven in mei en juni op diverse loofbomen en struiken, waaronder sleedoorn, sering, appel en roos; oudere rupsen eten ook van diverse kruidachtige planten. Deze mot komt niet, zoals veel andere nachtvlinders, op licht af, maar is vooral te zien te krijgen door te smeren of stropen. Dat geldt ook voor een aantal andere nachtvlinders die nu te zien zijn, zoals wachtervlinder, bosbesuil en roodkopwinteruil.

Drie andere nachtvlinders die je nu op stroop kunt vinden: v.l.n.r. wachtervlinder, bosbesuil & roodkopwinteruil

De zwartvlekwinteruil is tegenwoordig verspreid over heel Nederland te vindenHet is eigenlijk heel simpel. Je zorgt voor een soort nepnectar of imiteert de hars die vrijkomt uit boomwonden, want dat is waar de vlinders normaal hun voedsel halen. Dat zijn zoete stoffen en vaak gaat het ook om sappen waarbij de suiker al wat gegist is, zodat er ook alcohol bij vrijkomt. Dit kun je zelf natuurlijk ook maken. De basis is vaak stroop of appelstroop en, alsof dat van zichzelf niet al zoet genoeg is, daarbij doe je ook nog eens flink wat suiker. Ikzelf maak altijd een flinke voorraad en gebruik een kilo suiker op twee kilo appelstroop. Dat verwarm ik, samen met een pot appelmoes en laat daardoor de suiker oplossen. Koken is niet nodig, maar als de suiker is opgelost kan het vuur uit en kan het mengsel afkoelen. In de tijd die dat kost kun je een lekkere trappistenbier drinken, maar wel een waar de droesem nog in zit. Die droesem namelijk voeg je toe als het mengsel weer op lichaamstemperatuur is gekomen. Dat zorgt ervoor dat het goed gaat gisten en dat maakt dat de geur zich goed verspreidt. Je smeert dit mengsel in plekjes van zo’n tien tot twintig centimeter groot op bomen. Dat doe je rond zonsondergang en een uurtje later kun je er nachtvlinders op aantreffen. Razend spannend! Probeer het maar eens en wie weet vind je zo zelf de zwartvlekwinteruil.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting