mannetje Kamsalamander

Vrijwilligers zetten verbindingszone op de kaart

Provincie Gelderland
2-JUL-2019 - 101 poelen onderzocht in een gebied van veertig vierkante kilometer: de Stichting Natuur in de Graafschap en de Stichting Staring Advies hebben een flinke klus geklaard. Doel van deze actie is om in beeld te brengen wat er nodig is om een goede verbindingszone voor amfibieën tot stand te brengen ten noorden en oosten van Lochem, een gebied waar allerlei ontwikkelingen aan de orde zijn.

Het onderzoeksgebied is een typisch Achterhoeks landschap met enkele grote landgoederen, maar vooral boerenland met veel bosjes, poelen en houtsingels. Van oudsher vormden deze een samenhangende groene dooradering, maar door schaalvergroting en ontwatering valt dit steeds meer uit elkaar. Ook de uitdijende wegen en industrieterreinen rondom Lochem vormen steeds meer een barrière voor dieren. De provincie Gelderland heeft in de Omgevingsvisie ecologische verbindingszones opgenomen: gebieden waarbinnen een samenhangend lint van natuur- en landschapselementen tot stand moet komen. Maar dat gaat niet vanzelf; actieve inwoners moeten het op de agenda zetten en houden.

De Stichting Natuur in de Graafschap zet zich al jaren in voor natuurbehoud. Ook zet zij zich in voor het meenemen van natuurontwikkeling bij ruimtelijke ontwikkelingen, zoals de uitbreiding van bedrijventerreinen en de aanleg van wegen. Daarom heeft zij deze uitdaging opgepakt.

De 101 poelen zijn onderzocht op het voorkomen van amfibieën. Voor de kamsalamander kun je daarbij het beste zoeken naar de eieren. Die worden afgezet op waterplanten, waarbij het blaadje samengevouwen wordt. Met enige oefening zijn deze samengevouwen blaadjes goed te vinden. Tegelijk werden van iedere poel allerlei andere gegevens genoteerd: zuurgraad en geleidingsvermogen, onderhoudstoestand, beschaduwing, ligging in het landschap en ook het voorkomen van vis en crassula. In 21 poelen troffen de onderzoekers kamsalamanders aan. Dit waren in de meeste gevallen poelen waarvan de soort nog niet bekend was; nieuwe leefgebieden dus! Verder werden veel poelkikkers en in enkele poelen ook heikikkers gevonden. Buiten de bekende populatie van de boomkikker werden geen nieuwe exemplaren gevonden.

Het onderzochte gebied en de te realiseren verbindingen

Het onderzoek laat zien wat er moet gebeuren om tot duurzame en samenhangende populaties van amfibieën in dit gebied te komen. Stichting Natuur in de Graafschap wil graag een actief netwerk opbouwen met de diverse eigenaren om samen met hen het achterstallige onderhoud weg te werken en waar mogelijk nieuwe poelen aan te leggen. De gemeente en de provincie zullen concrete uitvoeringsprojecten graag ondersteunen.

Tekst: provincie Gelderland
Foto's: Michiel Schaap (leadfoto: mannetje kamsalamander); Stichting Staring Advies