Bermen

Zaaien zonder zaaien

FLORON
2-AUG-2021 - Inzaaien is een hype die steeds grotere vormen aanneemt. FLORON maakt zich zorgen over de ‘maakbaarheid’ van de natuur. Met een speciaal themanummer van het tijdschrift PLANTEN besteden we hier deze zomer aandacht aan. Aan de lezers van Nature Today vroegen we hiervoor een column te schrijven die op originele en/of overtuigende wijze oproept tot bezinning.

Meer dan vijftig inzendingen ontvingen we op onze oproep, waarvan er uiteindelijk maar één in het themanummer een plek kon krijgen. Onder de inzendingen zaten tal van (ook) prachtige stukken die op heel verschillende manieren ideeën, zorgen, aansporingen en andere aspecten verwoorden. Het zou jammer zijn als die ongedeeld in het archief verdwijnen. Daarom willen we, rondom de publicatie van het themanummer, een aantal ervan toch publiek maken. Tweewekelijks publiceren we er één. Dit is de column die Eric Mahieu uit Kamperland ons toestuurde. 

Zaaien zonder zaaien

Er is een ware run op: Zaad. Inheems natuurlijk, als het kan biologisch. Goed voor bijen, vlinders, vogels en bovenal voor de biodiversiteit. Heeft ook nog eens een hoge educatieve waarde, want hoe leuk is het wel niet om samen met kinderen zaadjes te zaaien en te aanschouwen hoe een plantje zich ontwikkelt. Als het dan ook nog de mooiste bloemen oplevert, wie houdt daar niet van?

Allemaal uit zo’n miraculeus zaadje. Hele bloemenranden uit een zakje dat in je broekzak past. Geen wonder dat je tegenwoordig overal zakjes met zaad bij krijgt. Zorgvuldig geselecteerde soorten die garant staan voor een bloemrijk resultaat. Elke zuivelleverancier of grootgrutter ‘geeft’ ze tegenwoordig cadeau, al dan niet met een beetje potgrond en begeleidend biodiversiteitsverhaaltje. Sympathiekere marketing ga je niet snel vinden.

Eric Mahieu in het veldOok op grotere schaal is deze kracht ontdekt. Het moet ‘bloemrijk’. De bermen én de plantsoentjes in het dorp zullen er aan geloven. Omspitten, beetje mest en inzaaien die handel. Bijenhotel er bij, lintje doorknippen met de wethouder en een mooie foto in de krant. Kijk ons groen bezig zijn. En zo liefst honderden kilometers snelweg omlijst met bloemenlinten door ons hele land heen.

Zoveel pracht, binnen een paar maanden te realiseren. Hoe kan het nou toch dat we in een biodiversiteitscrisis zitten als het zo makkelijk is? 

“Als het te mooi lijkt om waar te zijn, is dat het meestal ook”

Zo’n zakje lijkt ‘instant resultaat’ te beloven. Maar het veldje vergrast, raakt overwoekerd met ‘onkruid’ en wordt opgegeven. Bah. Opruimen en volgend jaar opnieuw proberen. Jammer van die vlinders die hun eitjes hadden afgezet en de bijen die hun nestje in de bodem hadden gegraven. Terwijl het juist de écht streekeigen en inheemse zaden zijn die nog in de bodem zaten die hun best doen om weer terug te veroveren wat ze zo vakkundig werd afgenomen. Het is juist díe natuurlijke ontwikkeling die we moeten koesteren en dat kost tijd. Want als er iets nog wonderlijker is dan dingen te zien ontspruiten die zijn gezaaid, is het te aanschouwen welke planten ontspruiten die juist niet zijn gezaaid. 

Download het themanummer!

Eerder verschenen columns

Tekst: FLORON
Column: Eric Mahieu
Foto's: Eric Mahieu; Jolanda Boekhout