Versterking voor de beste beschermers van het bos

WWF Nederland
1-AUG-2022 - Inheemse gebieden spelen een belangrijke rol in het behoud van de Amazone. De inheemse gemeenschappen – de beste beschermers van het bos die vaak al eeuwen verbonden zijn met hun land – bewaken deze gebieden goed. De afgelopen 35 jaar vond slechts 1,6 procent van alle ontbossing in Brazilië plaats in deze beschermde regio’s.

De laatste jaren neemt de druk op het Amazonegebied in hoog tempo toe door illegale houtkappers, landrovers, mijnwerkers en andere criminele groepen. Dit maakt bescherming nog noodzakelijker, maar ook veel gevaarlijker. De Braziliaanse deelstaat Rondônia – qua oppervlakte ruim vijf keer Nederland – is een van de staten die het zwaarst onder druk staan door illegale ontbossing.

“De beschermers van het bos lopen veel risico”, vertelt Neidinha, projectcoördinator van de Kanindé Ethnoenvironmental Defense Association. “De hele wereld heeft gezien wat er gebeurde in Vale do Javari. In de deelstaat Rondônia is het niet anders”, zegt ze, verwijzend naar de recente moorden op de inheemse onderzoeker Bruno Pereira en de Britse journalist Dom Philips.

Beschermen op afstand

Met de inzet van technologie - drones, apps en satellietbeelden - en samenwerkingen met inheemse gemeenschappen en organisaties zoals Kanindé werkt WWF Brazilië aan het opsporen van milieucriminaliteit en het versterken van de bescherming van inheemse gebieden. Ruim 5.000 mensen uit vijf inheemse gemeenschappen in Rondônia hebben al baat hierbij en kunnen trainingen volgen.

Neidinha: “De beschermers voelen zich sterker wanneer ze de technologie goed onder de knie hebben. Door de inzet van drones verkleinen we het risico op aanvallen, omdat we niet vlakbij de indringers hoeven te komen. Naast de training zijn er monitoringsposten opgezet in verschillende dorpen, en is een controlecentrum gerealiseerd in het hoofdkantoor van Kanindé. Zo wordt de monitoring van het gebied aangevuld met permanent toezicht via satellietbeelden.”

Bitaté van de Uru-eu-wau-wau-gemeenschap was in 2019 een van de eerste deelnemers aan het project. Hij werkt actief aan de bescherming van het inheemse gebied Uru-eu-wau-wau en traint andere beschermers in het gebruik van drones. “De drones en andere technieken zijn van groot belang voor de bescherming van ons gebied”, vertelt hij. “Vorige week ontdekten we een aangestoken brand. Dankzij de drones hoeven we in zo'n situatie niet dichtbij te komen om de exacte locatie van de indringers te bepalen. We voelen ons veel veiliger! Ook is de informatie die we doorgeven aan de autoriteiten betrouwbaarder en worden onze klachten serieus genomen.”

Beweging voor bescherming

Het project wordt – dankzij 3FM Serious Request 2021 - uitgebreid naar de deelstaat Acre. “De situaties in deze twee deelstaten zijn heel verschillend”, legt Rodrigo Balbueno uit, natuurbeschermer bij WWF Brazilië. “In Acre hebben sommige gemeenschappen verminderde toegang tot mobiele telefoons en andere technologie, en is er een minder goede beheersing van de Portugese taal. De opleiding moet hierop worden aangepast.”

De komende twee maanden starten de trainingen in Acre, onder leiding van inheemse instructeurs uit Rondônia. “Deze samenwerking is ontzettend belangrijk. Er ontstaat een beweging van inheemse gemeenschappen die zich samen inzetten en zich versterken om de Amazone te beschermen.” Meer bescherming is hard nodig. De afgelopen drie jaar nam de ontbossing in de Amazone hard toe, en dat terwijl dit grootste regenwoud ter wereld onmisbaar is voor miljoenen dieren, mensen en in onze strijd tegen klimaatverandering.

Tekst: Wereld Natuur Fonds
Foto: Marizilda Cruppe, WWF UK