Grote bonte specht Saxifraga

De grote bonte specht roffelt het voorjaar in!

Provincie Overijssel
17-FEB-2023 - Al vroeg in het voorjaar hoor je de roffel van de grote bonte specht. De vogel doet dat niet om muzikaal te zijn, maar om aan andere spechten aan te geven: dit is mijn territorium. Mannetjes en vrouwtjes roffelen ook naar elkaar om hun relatie te bevestigen.

Nageslacht

Vanaf begin april gaan de spechten voor nageslacht zorgen. Daarvoor hakken ze een nestholte in een boom met zacht hout, bijvoorbeeld in een dode boom. Of ze maken een bestaande holte groter. De nestholte wordt niet bekleed: het vrouwtje legt rond de zes eieren zo op het zachte hout. Ze ‘vertimmeren’ soms ook de opening van een mezenkast zodat deze groter wordt en ze erin en eruit kunnen vliegen. Als je niet wilt dat ze dat bij jouw mezenkast doen, kan je een metalen plaatje rondom de opening van de nestkast schroeven.

Na een dag of tien broeden door beide ouders, kruipen de jongen uit het ei. Daarna blijven ze nog zo’n drie weken in het nest. Ook hierin zijn spechten geëmancipeerd: broeden en verzorging zijn taakjes voor man én vrouw. Met een beetje geluk zie je soms de jongen al uit de nestholte kijken als ze wachten op de ouders die met voer aan komen vliegen. Als de jonkies zijn uitgevlogen, zijn pa en ma er nog ongeveer tien dagen druk mee. Daarna vertrekken de jongen; de ouderdieren blijven hun hele leven rondom de broedplek.

Hij valt op!

Grote bonte spechtEen grote bonte specht valt niet alleen op door het geroffel, maar ook door zijn uiterlijke verschijning: zwart-wit met een rode broek. Mannetjes hebben ook nog een rode vlek op het achterhoofd en de jongen dragen een rood petje. Om het ingewikkeld te maken heb je ook nog de middelste bonte specht en de kleine bonte specht in Nederland. Deze onderscheiden zich door de geheel rode pet. De spechten klimmen schokkerig tegen een boom op en zoeken insecten tussen het schors.

Goed nieuws

Tussen alle negatieve berichten over de teruggang in de natuur, is het nieuws over het aantal grote bonte spechten juist positief: hun aantal is flink gegroeid. Dat komt vooral door natuurlijk bosbeheer, waarbij dode bomen niet meteen worden weggehaald maar juist blijven staan. Daar is niet alleen de specht blij mee: insecten vinden in die dode boom ook een mooie plek. En als de spechten volgend jaar een nieuwe nestholte uithakken –want dat doen ze elk jaar- dan kunnen onder andere mezen weer prima nestelen in de achtergelaten nestholte. Spechten zijn ook niet bang aangelegd, ze durven prima te broeden vlakbij bebouwing en dat is in ons dichtbevolkte land ook een pré natuurlijk.

Tekst: provincie Overijssel
Foto: Jan Nijendijk, Saxifraga