Extra maatregelen nodig om Utrechtse natuur te beschermen

Provincie Utrecht
20-APR-2023 - De provincie Utrecht heeft voor zes stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden een natuurdoelanalyse laten maken. Deze Natuurdoelanalyses (NDA’s) maken duidelijk dat de tot nu toe genomen maatregelen in de Natura 2000-gebieden nog niet voldoende zijn en dat Utrecht de doelen voorlopig niet haalt.

Het maken van de NDA’s is een onderdeel van het Programma Stikstofreductie en Natuurverbetering (PSN) en wordt gedaan voor alle Natura 2000-gebieden in Nederland met stikstofgevoelige natuur. De NDA’s beschrijven hoe het gaat met de natuur in een gebied, welke problemen er zijn en welke maatregelen nodig zijn om de natuur weer gezond te maken.

Natuur niet op orde

Utrecht heeft negen stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden. Voor zes van deze gebieden heeft de provincie Utrecht Natuurdoelanalyses gemaakt. Deze zijn ter toetsing aangeboden aan de Ecologische Autoriteit. Voor de overige drie gebieden zijn andere provincies voortouwnemer en ligt het initiatief voor het maken van een NDA bij die provincie.

Een algemene reactie op de NDA’s is lastig te geven, omdat Utrecht een diverse natuur kent: van veenweidegebieden in het westen, tot weidevogelgebieden in het noorden en rivierlandschap in het zuiden. De natuurdoelen verschillen daarmee sterk per gebied. Wel is duidelijk dat de natuur in de meeste gebieden niet op orde is.

Behoud en herstel biodiversiteit

De provincie Utrecht doet er alles aan om de natuurdoelen te halen. In lijn met Europese afspraken over de Vogel- en Habitatrichtlijndoelstellingen, streeft Utrecht naar het realiseren van behoud en herstel van de biodiversiteit. Om dat te bereiken zijn maatregelen nodig. Uit de NDA’s blijkt dat voor alle gebieden - naast de al uitgevoerde of geplande maatregelen - ook nieuwe maatregelen nodig zijn. Het kan soms lang duren voordat de resultaten van de maatregelen zichtbaar en meetbaar zijn. Daarom zal er de komende tijd nog meer gemonitord gaan worden.

Maatregelen

Voor alle Utrechtse Natura 2000-gebieden zijn aanvullende maatregelen nodig. Binnen en soms ook buiten de Natura 2000-gebieden. Naast het terugdringen van de stikstofdepositie, wordt er gewerkt aan het hydrologische systeem, aan het aan elkaar verbinden van natuurgebieden, het terugdringen van exoten en het verminderen van chemische stoffen uit de landbouw. Deze maatregelen worden opgenomen in het Utrechts Programma Landelijke Gebied dat op 1 juli 2023 wordt ingediend bij het Rijk. Hoe deze aanvullende maatregelen het best toegepast kunnen worden, is onderdeel van de gebiedsprocessen.

Effect op vergunningverlening

Vanaf het moment dat Gedeputeerde Staten op 18 april 2023 kennis hebben genomen van de (concept-eindrapporten) NDA’s, moeten de NDA’s betrokken worden bij de beoordeling van vergunningen. Er is gekozen om geen algehele vergunningstop af te kondigen. Dit biedt de mogelijkheid om in individuele gevallen een individuele afweging te maken over het al dan niet af kunnen geven van een vergunning.

Natura 2000-gebieden

Utrecht kent negen stikstofgevoelige Natura 2000-gebieden die allemaal op of nabij de grens van de provincie liggen. Voor vijf daarvan is de provincie Utrecht voortouwnemer: Zouweboezem, Uiterwaarden Lek, Kolland & Overlangbroek, Binnenveld en Botshol. Voor de andere gebieden zijn de aangrenzende provincies voortouwnemer: Rijntakken (Gelderland), Lingegebied & Diefdijk-zuid (Gelderland), Oostelijke Vechtplassen incl. Noorderpark (Noord-Holland), Nieuwkoopse plassen en de Haeck (Zuid-Holland). De NDA’s zijn daar onder Natura 2000 te vinden per Natura 2000-gebied.

Meer informatie

  • De NDA’s zijn terug te vinden op de site van de provincie, evenals de staat van de natuur per gebied.

Tekst en afbeelding: Provincie Utrecht