gewoon biggenkruid

Week van het Gewoon biggenkruid

SoortenNL
19-JUN-2023 - De bloeitijd van Gewoon biggenkruid is nu op haar hoogtepunt. Veel insecten, zoogdieren, reptielen en vogels maken dankbaar gebruik van de goudgeel bloeiende bermen om de buik vol te eten en zich te verplaatsen tussen natuurgebieden. Reden te meer om deze goudgele rakker eens goed in het zonnetje te zetten!

Goudgele rakker

De goudgele bloemen van Gewoon biggenkruid (Hypochaeris radicata) verrijken de zandige bodems van het Nederlandse landschap momenteel tot de max. De bloemhoofdjes zijn 2 tot 4 centimeter in diameter en bestaan uit tientallen zogenaamde lintbloemen. Hoewel je het misschien niet zou zeggen, ieder 'lintje' is een individuele bloem!

De bladen groeien in een rozet. Dat betekent dat er veel bladen vanuit een krans uit de bodem groeien, waaruit de vertakte bloeistengel met de bloemhoofden groeit. De bladen zijn langwerpig met diepe insnijdingen en hebben stugge borstelharen. Als je met je vingers over de bladen wrijft, voel je een ruw bladoppervlak. Gewoon biggenkruid doet sterk denken aan de bekendere Paardenbloem, maar in tegenstelling tot Paardenbloem heeft Gewoon biggenkruid vettige, ruwbehaarde bladen, vertakte bloeiwijze en heeft de plant geen melksap.

Gewoon biggenkruid maakt een kleine bladrozet, de bladeren voelen ruw aan door de stugge haartjesGewoon biggenkruid

Waardevolle nectarplant

De bloeitijd is vanaf eind april tot diep in het najaar, maar de piek in de bloeitijd is nu in de voorzomer. Het is bij uitstek een onmisbare bron van nectar en stuifmeel voor veel soorten insecten, juist in deze tijd. Dat komt omdat veel voorjaarsplanten zoals Paardenbloem, Pinksterbloem en Look-zonder-look in deze tijd al zijn uitgebloeid. Maar de bloei van veel zomerplanten nog moet beginnen. Daarnaast heeft Gewoon biggenkruid een diepe penwortel waardoor hij veel beter bestand is tegen langdurige droogte. In de verdorde bermen van afgelopen zomers vielen de goudgele bloemen van Gewoon biggenkruid goed op!

Soort van schrale milieus

Gewoon biggenkruid groeit in spoor- en wegbermen, graslanden, dijken en langs heiden met voedselarme en droge zandbodems. Hier groeit de plant vaak samen met andere bloemrijke kruiden zoals Duizendblad, Zandblauwtje, Zandhoornbloem, Gewone rolklaver, Kleine klaver en Muizenoor.

Gwoon biggenkruid fleurt droge bermen op

Bermen als natuurlijke verbinding tussen natuurgebieden

Met name bermen vormen voor insecten, reptielen, vogels en zoogdieren een belangrijke 'brug' waarover zij zich tussen natuurgebieden kunnen verplaatsen. Daarnaast vinden zij er voedsel, nest- en voortplantingsplekken en beschutting in de vegetatie en bodem. Erg belangrijk in een voor de wilde fauna grotendeels ongeschikt agrarisch landschap. Zie je een berm met Gewoon biggenkruid staan? Wees er dan een beetje extra zuinig op. Je doet er veel dieren een groot plezier mee!

Nectarindex

Wil je bijdragen aan onderzoek aan en bescherming van de Nederlandse bermen? Doe dan mee met de Nectarindex en help de bloemenrijkdom van onze bermen in kaart te brengen. 

Iedere week staat een plant, dier of schimmel centraal in De week van de… Het is een initiatief van SoortenNL, hét kennisnetwerk voor wilde planten en dieren van Nederland. Een netwerk van organisaties die toegepast onderzoek doen en natuurgegevens verzamelen met hulp van duizenden vrijwilligers voor de bescherming van soorten en hun leefgebieden. Met die gegevens ontwikkelen we kennis over de staat van de natuur en verbeteren we beheer, beleid en betrokkenheid.

Tekst: Leonie Tijsma & Baudewijn Odé, FLORON en SoortenNL
Foto's: Hans Dekker (leadfoto: bloem van gewoon biggenkruid); Willem Braam; Peter Meininger