Gehakkelde aurelia in je tuin?

De gehakkelde aurelia was een van de eerste vlinders die zichtbaar reageerde op de opwarming die gepaard gaat met klimaatverandering. Al in de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw zagen we deze vlinder vanuit het zuiden van het land steeds noordelijker komen. Inmiddels is de gehakkelde aurelia overal aanwezig, tot op de Waddeneilanden. Het is een redelijk mobiele vlinder en de belangrijkste waardplant die de rupsen nodig hebben is brandnetel. Die is natuurlijk overal in het land te vinden. Niets stond dan ook de uitbreiding van deze vlinder in de weg. De gehakkelde aurelia is een warmteminnende vlinder. Dat zag je ook vroeger aan de plekken waar ze voorkwamen. Ze hadden voorkeur voor inhammen in het bos, het liefst op het zuiden of zuidwesten. De net iets hogere temperatuur maakte dat ook veel andere gebieden geschikt werden en we zagen dan ook een snelle uitbreiding naar het noorden. De gehakkelde aurelia is wel altijd in de buurt van bomen en struiken te vinden en vandaar dat hij vrijwel ontbreekt in hele open gebieden. Daar is hij alleen aanwezig bij boerderijen en in tuinen waar wat opgaande begroeiing is.

Tuinen zijn een heel goed leefgebied en je ziet de gehakkelde aurelia dan ook regelmatig in tuinen. Ze hebben een hoge nectarbehoefte en ze bezoeken bloeiende planten om daar nectar te drinken. Tuinen zijn vaak ook beschut en relatief warm en ook dat is een eis van deze vlinder. Voor de voortplanting is wel brandnetel nodig, maar als die niet in de tuin staat vinden de vrouwtjes er wel een in de buurt. Omdat de eitjes één voor een afgezet worden is ook een klein brandneteltje voldoende. De dagpauwoog en kleine vos, die ook als rups op brandnetel leven, hebben grotere pollen brandetels nodig. De rupsen van deze vlinders zitten namelijk in groepen van tientallen bij elkaar en eten dus veel meer brandnetel. Een manier om voortplanting van gehakkelde aurelia in je tuin te faciliteren, is door een bloempot met brandnetel in je tuin te zetten, het liefst op een warm plekje. Dan heb je niet het probleem dat de brandnetels, via hun wortelstokken, de hele tuin doorgaan. Maar je hebt wel de waardplant van gehakkelde aurelia en maakt dus je tuin als thuis voor deze fraaie vlinder.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Kaartjes: NDFF