Klimaatscenario’s en een Klimaateffectatlas voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba

Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA)
12-OKT-2023 - De (Nederlandse) Caribische eilanden worden geconfronteerd met ongekende uitdagingen als gevolg van klimaatverandering, waaronder de stijgende zeespiegel, toenemende orkanen, hittegolven en hevige regenval. Als reactie op deze bedreigingen heeft het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) klimaatscenario’s voor de BES-eilanden gepubliceerd.

Daarnaast wordt er gezamenlijk gewerkt aan de ontwikkeling van een Klimaateffectatlas voor de BES-eilanden, die een cruciale basis biedt voor geïnformeerde besluitvorming en duurzame ontwikkeling. In de week van 16 oktober worden op Curaçao en Bonaire workshops en openbare lezingen gehouden om ontwikkelingen op het gebied van klimaatinformatie en managementperspectieven te delen en prioriteiten voor verdere ontwikkeling te bespreken.

De klimaatscenario's van het KNMI'23 zijn op 9 oktober aan minister Harbers gepresenteerd. Zelfs in het meest optimistische scenario zal het klimaat in de toekomst blijven veranderen, met grote gevolgen voor het Caribisch gebied. De scenario’s laten zien dat het Caribisch gebied warmer en droger zal worden. Dit komt neer op warmere periodes tijdens het regenseizoen en droger weer tijdens het droge seizoen. Van bijzonder belang voor Bonaire is de stijging van de zeespiegel. In het scenario met lage emissies zou die beperkt zou kunnen blijven, maar in het scenario met hoge emissies in 2100 zou de stijging meer dan één meter kunnen bereiken. De bovengrens zou boven de drie meter kunnen liggen als vóór 2100 onzekere processen plaatsvinden, zoals het minder stabiel worden van de Antarctische ijskap. Op Sint Eustatius en Saba neemt in de toekomst de kans op zware orkanen met hevige regenval toe. Een Future Weather-experiment laat zien dat orkaan Irma in een warmer klimaat zelfs nog hogere windsnelheden en regenval zou hebben gehad.

De eerste versie van de Klimaateffectatlas voor de BES-eilanden zal naar verwachting in 2023 worden ontwikkeld en vormt de eerste fase van een lopend initiatief. Deze Klimaateffectatlas vertaalt wetenschappelijke kennis naar toegankelijke inzichten en biedt essentiële informatie over klimaatverandering. Het project is in april 2023 gestart en een demonstratie van het concept voor Bonaire zal worden opgenomen in de komende workshop in oktober. Aan het eind van het jaar zal de online Klimaateffectatlas, samen met een routekaart voor toekomstige ontwikkelingen, worden onthuld.

Samenwerking

De Klimaateffectatlas, gefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, met Stichting CAS als coördinator, heeft steun gekregen van verschillende organisaties. Andere bijdragende organisaties zijn onder meer het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB), TERRAMAR museum, EcoVision, Wageningen Environmental Research (WENR), Instituut voor Milieuvraagstukken (VU-IVM), Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI), Technische Universiteit Delft (TU Delft), Rijkswaterstaat (RWS), Informatiehuis Marien, Deltares, RVO.nl, en het Koninklijk Instituut van Taal-Land- en Volkenkunde (KITLV) en Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA).

Dit project hangt nauw samen met verschillende andere regionale projecten zoals de ontwikkeling van een Klimaateffectatlas voor Curaçao: KlimaKòrsou, Restoration of resilience Dutch Caribbean, SEALINK en Paratus.

Meedoen?

In het onderzoeksprogramma werken onderzoekers en partners uit het maatschappelijk middenveld samen om op maat gemaakte oplossingen aan te bieden/voor te stellen, gebaseerd op gedegen interdisciplinair onderzoek. Het doel is om nieuwe, duurzame en inclusieve strategieën te ontwikkelen in het licht van de huidige klimaatuitdagingen. Er is een Transatlantisch Platform (TAP) ontwikkeld dat cursussen, lezingen en workshops aanbiedt om de kennis en het bewustzijn over klimaatuitdagingen te bevorderen. De universiteiten in de regio, zoals de University of the West Indies St. Augustine Campus (Trinidad & Tobago - British Caribbean), University of the US Virgin Islands (UVI- US Caribbean), de Inter-Continental University of the Caribbean (Curaçao - Nederlands Caribisch gebied), Instituto Pedagogico Arubano (Aruba - Nederlands Caribisch gebied), The National Archaeological Museum Aruba (Aruba – Nederlands Caribisch gebied) en de Universiteit van Sint Maarten (Sint Maarten en Saint Martin - Nederlands en Frans Caribisch gebied) zijn integrale partners in de TAP omdat ze eerdere lezingenreeksen georganiseerd hebben. Er wordt erkend dat samenwerking binnen het hele Koninkrijk hand in hand gaat met integratie in het hele Caribisch gebied. Als onderdeel van de nieuwste installatie van de TAP zullen er openbare lezingen en workshops plaatsvinden op Bonaire en Curaçao.

DCNA

De Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA)ondersteunt (wetenschaps) communicatie en outreach in de Nederlandse Caribische regio door natuurgerelateerde wetenschappelijke informatie breder beschikbaar te maken via onder meer de Dutch Caribbean Biodiversity Database, DCNA's nieuwsplatform BioNews en de pers. Dit artikel bevat de resultaten van verschillende (wetenschappelijke) projecten, maar de projecten zelf zijn geen DCNA-projecten. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. DCNA is niet aansprakelijk voor de inhoud en de indirecte gevolgen die voortvloeien uit het publiceren van dit artikel. 

Tekst: DCNA
Foto: Kammeran Gonzalez-Keola