Modernisering mangrovemonitoring in de Nederlandse Cariben

Dutch Caribbean Nature Alliance (DCNA)
2-MRT-2024 - Een samenwerking tussen Maynooth University, University of Portsmouth en Wageningen University & Research onderzocht het gebruik van satelliettechnologie om een kosteneffectieve oplossing te bieden voor het nauwkeurig in kaart brengen van mangroven in het bos van Lac Bay op Bonaire.

Deze innovatieve aanpak stelt kleine eilandstaten in staat om weloverwogen beslissingen te nemen voor het beheer en de bescherming van deze vitale ecosystemen.

Mangrove-ecosystemen, cruciaal voor het ecologisch evenwicht en het menselijk welzijn, worden wereldwijd geconfronteerd met ernstige degradatie. Dit probleem geldt met name in het Caribisch gebied, waar mangroven tussen 1996 en 2020 met 7,9 procent zijn afgenomen. In deze context is het monitoren en beheren van deze ecosystemen absoluut noodzakelijk geworden, maar er blijven uitdagingen bestaan als gevolg van de toegankelijkheid en de beperkte beschikbaarheid van middelen. Een recente studie uitgevoerd in Lac Bay, Bonaire, presenteert een baanbrekende oplossing die gebruik maakt van Sentinel-2-satellieten.

Rode mangroven

Mangroven in kaart brengen

Deze recente studie evalueerde het gebruik van Sentinel-2-satellietbeelden om de omvang en soortensamenstelling van mangrovebossen in Lac Bay in kaart te brengen. De resultaten toonden aan dat Sentinel-2-gegevens een waardevol hulpmiddel zijn omdat ze nauwkeurige kaarten opleveren met een gemiddelde algehele nauwkeurigheid van meer dan 95 procent. Aan de hand van vijf Sentinel-2-beelden werd de omvang van mangrovebossen in Lac Bay geschat op ongeveer 222,3 hectare, voornamelijk bestaande uit rode mangroven (Rhizophora mangle) en zwarte mangroven (Avicennia germinans).

Thematische kaart van de verspreiding van de zwarte mangrove A. germinans (in blauw) en de rode mangrove R. mangle (in rood) in Lac Bay, afgeleid van de Sentinel-2-afbeelding geregistreerd op 23/03/2022

Remote sensing-indicatoren

Dit onderzoek probeerde ook de ecologische toestand van de mangrovebossen te beoordelen aan de hand van biofysische variabelen, namelijk Effective Leaf Area Index (gebruikt om de dichtheid van vegetatie te beoordelen) en Net Primary Productivity (NPP, hoeveel energie planten opslaan als biomassa). Ondanks het succes bij het in kaart brengen, waren er uitdagingen bij het valideren van schattingen, wat de noodzaak van verdere verfijning benadrukte. Het schatten van NPP door middel van remote sensing was veelbelovend, maar moet verder worden ontwikkeld om traditionele monitoringmethoden volledig te vervangen.

Implicaties voor behoud en beheer

Het gebruik van satellietbeelden is een gamechanger gebleken voor het monitoren van mangrove-ecosystemen. De studie in Lac Bay toont het potentieel van deze technologie om uitdagingen bij het in kaart brengen te overwinnen, ecologische omstandigheden te beoordelen en natuurbehoud te ondersteunen. Aangezien mangroven de laatste tijd aandacht hebben gekregen voor hun waarde als een krachtige nature based solution (op de natuur gebaseerde oplossing) voor klimaatadaptatie zal het steeds belangrijker worden om deze vitale kustecosystemen voor de toekomst te monitoren en behouden.

Tekst: DCNA
Beeld: Hans Smulders (leadfoto: mangroven bij Lac Bay); Henkjan Kievit; DCNA