Vlinderwaarschuwing: code oranje in heel het land

De eerste vlinders die in het vroege voorjaar worden gezien zijn de vlinderoverwinteraars. Soorten als citroenvlinder en dagpauwoog zitten in de winter als vlinder weggekropen. Zodra er zachte, maar vooral zonnige dagen zijn, worden ze actief en kun je ze te zien krijgen. Ook dit jaar waren er al dagen dat er tientallen tot zelfs honderden vlinders zijn waargenomen. De weersverwachting van het KNMI van donderdagmiddag 14 maart is als volgt: "Het is vrij zonnig en droog. Later neemt in het westen de bewolking toe. De maximumtemperatuur loopt uiteen van 14 °C langs de noordwestkust tot 19 °C in het zuidoosten. De wind komt uit het zuidwesten en is matig." Dit zijn optimale omstandigheden voor vlinders, al zal de opkomende bewolking in het westen van het land daar wel remmend werken. Maar de combinatie van de hoge temperatuur en zonneschijn zal zeker veel vlinders activeren. Behalve de vlinderoverwinteraars als citroenvlinder, dagpauwoog, gehakkelde aurelia, grote vos, kleine vos en atalanta, zullen ook popoverwinteraars tevoorschijn komen.

Er zijn dit voorjaar al mondjesmaat waarnemingen van klein koolwitje, maar deze zal ongetwijfeld vandaag veel meer gezien gaan worden. Ook het groot koolwitje en klein geaderd witje zullen uit de pop komen en gaan vliegen. Vroeger was het oranjetipje een typische aprilvlinder, maar door de opwarming zien we deze voorjaarsbode steeds eerder verschijnen. Ook dit is een kandidaat voor tientallen en misschien wel honderden waarnemingen, net als boomblauwtje en bont zandoogje, beide soorten die ook veel in tuinen kunnen worden aangetroffen. Naast deze 'zekerheden' zijn er nog veel meer vlinders die de winter als pop hebben doorgebracht en die nu actief kunnen worden. De spectaculaire koninginnenpage is er daar één van. Deze was vroeger beperkt tot het zuiden van ons land, maar wordt steeds meer in de rest van Nederland gezien. En ook het scheefbloemwitje zal zich weer laten zien. Deze nieuwe soort, die pas in 2015 voor het eerst in Nederland is waargenomen, is al in een groot deel van het land te verwachten.

Er zijn zeker nog andere soorten die we op deze eerste vlindertopdag zullen kunnen tegenkomen. Geef uw waarnemingen door via Waarneming.nl, Telmee.nl of Tuintelling.nl, zodat we een goed beeld krijgen van wat er gezien is en we kunnen evalueren of de code oranje terecht was.

Tekst en foto’s: Kars Veling, De Vlinderstichting
Tekening: Annemarie van Lierop