Wateraardbei, Comarum palustre

Natuurjournaal 6 juli 2025

Nature Today
6-JUL-2025 - Wateraardbei bloeit en vuursalamander paart op het land.

Wateraardbei bloeit in juni en juli. De overblijvende, meerjarige plant uit de rozenfamilie heeft dieppaarsrode bloemen en zwart stuifmeel. Je vindt wateraardbei in moerassige of venige gebieden, maar ook elders in zoet water en op de waterkant. De alternatieve namen die de plantensoort heeft, verraden de vorm van de bladeren: watervijfvingerkruid, moerasvijfblad, ook de naam waterhanepoot komt lokaal voor. Bekijk je de bloemen wat beter, dan zou je je op het eerste gezicht kunnen vergissen in wat de kroonblaadjes en wat de kelkblaadjes zijn. De kelkbladen zijn een stuk groter, breder en donkerder gekleurd dan de kroonbladen die ertussen staan. Wachten op een wilde oogst heeft trouwens weinig zin: de vrucht van de wateraardbei smaakt niet lekker.

De poriën achter op de kop, openingen van de gifklieren, zijn hier goed te zien

De periode van juli tot augustus is piekpaartijd voor vuursalamanders, die dan op het land hun geluk beproeven. Ze hebben een individuele vlekkentekening, uniek als een vingerafdruk. De combinatie van geel met zwart is in de natuur een duidelijke boodschap: ik ben gevaarlijk. In veel gevallen is het valse reclame, maar vuursalamanders zijn werkelijk giftig. Net als bij padden, hun verwanten, zitten er zwellingen op de kop, achter beide ogen. Dit zijn de gifklieren. Bij gevaar drukken vuursalamanders het gif naar buiten door poriën in hun huid. Helaas helpt hun gif ze niet tegen de schimmel Bsal, een belangrijke veroorzaker van de dramatische achteruitgang van vuursalamanders in Nederland.

Tekst: Karen Bosma, Nature Today
Beeld: Rutger Barendse, Saxifraga; Kees Marijnissen, Saxifraga